Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Alabama”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →top: replaced: tháng 12]], 18 → tháng 12 năm [[18 using AWB |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 3:
Tên chính = State of Alabama |
Tên thường = Alabama |
Tên hiệu = Camellia State (Tiểu bang [[Chi Trà|Hoa trà]]), The Heart of Dixie
Cờ = Flag of Alabama.svg |
Huy hiệu = Seal of Alabama.svg |
Dòng 17:
Ngang = 306 |
Dài = 531 |
Ngôn ngữ = <small>tính đến 2010<ref>{{cite news|last1=Stephens|first1=Challen|title=A look at the languages spoken in Alabama and the drop in the Spanish speaking population|url=http://www.al.com/news/index.ssf/2015/10/a_look_at_the_drop_in_foreign.html|accessdate=21 September 2016|work=AL.com|date=19 October 2015}}</ref></small>
*Tiếng Anh 95,1%
*Tiếng Tây Ban Nha 3,1%|
Dân số = 4.863.300 (ướt tính)<ref name=PopEstUS>{{cite web|url=http://www.census.gov/popest/data/state/totals/2015/tables/NST-EST2015-01.csv |archive-url=https://web.archive.org/web/20151223235718/http://www.census.gov/popest/data/state/totals/2015/tables/NST-EST2015-01.csv |dead-url=yes |archive-date=December 23, 2015 |format=CSV |title=Table 1. Annual Estimates of the Resident Population for the United States, Regions, States, and Puerto Rico: April 1, 2010 to July 1, 2015 |date=December 26, 2015 |publisher=[[United States Census Bureau|U.S. Census Bureau]] |accessdate=December 26, 2015 }}</ref>|
Dân số xếp thứ = 24 |
Mật độ dân số = 36,5 (ước tính 2011)|
Mật độ xếp thứ = 27 |
Cao nhất = [[Núi Cheaha]], 734 |
Trung bình = 152 |
Hàng 41 ⟶ 44:
Website = www.alabama.gov
}}
{{Infobox U.S. state symbols
|Name= Alabama
|Flag = Flag of Alabama.svg
|Flaglink = [[Flag of Alabama|Flag]]
|Seal = Seal of Alabama.svg
|Seallink = [[Seal of Alabama|Seal]]
|Amphibian= ''[[Phaeognathus hubrichti]]''
|Bird= ''[[Colaptes auratus]]'', [[gà tây hoang]]<!-- State game bird -->
|Butterfly= ''[[Papilio glaucus]]''
|Fish= ''[[Micropterus salmoides]]'', ''[[Megalops atlanticus]]''
|Flower= [[Chi Trà|Trà]], ''[[Hydrangea quercifolia]]''
|Insect= [[Bướm vua]]
|Mammal= [[Gấu đen Bắc Mỹ]]
|Reptile= ''[[Pseudemys alabamensis]]''
|Tree= ''[[Pinus palustris]]''
|Beverage= [[Whiskey rặng Conecuh]]
|Colors= Đỏ, trắng
|Dance= [[Square dance]]
|Food= [[Bồ nông]], [[Mâm xôi]], [[đào (thực vật)|đào]]
|Fossil= ''[[Basilosaurus]]''
|Gemstone= [[Thạch anh|Thạch anh xanh]]
|Mineral= [[Hematit]]
|Rock= [[Đá hpa]]
|Shell= Vỏ ''[[Scaphella junonia]]''
|Slogan= ''Share The Wonder'',<br />''Alabama the beautiful'',<br />''Where America finds its voice'',<br />''[[Sweet Home Alabama]]'',<br />"[[Heart of Dixie]]"
|Soil= [[Bama (đất)|Bama]]
|Song= "[[Alabama (bang ca)|Alabama]]"
|Other= [[Racking horse]]<!-- State horse -->
|Route Marker= Alabama 3.svg
|Quarter= 2003 AL Proof.png
|QuarterReleaseDate= 2003
}}
'''Alabama''' ({{IPAc-en|audio=en-us-Alabama.ogg|ˌ|æ|l|ə|ˈ|b|æ|m|ə}}, phiên âm tiếng Việt: '''A-la-ba-ma''') là một [[tiểu bang Hoa Kỳ|tiểu bang]] nằm ở [[Nam Hoa Kỳ|vùng đông nam]] [[Hoa Kỳ]], giáp với [[Tennessee]] về phía bắc, [[Georgia]] về phía đông, [[Florida]] và [[vịnh Mexico]] về phía nam, và [[Mississippi]] về phía tây. Alabama là bang [[Danh sách tiểu bang Hoa Kỳ theo diện tích|rộng thứ 30]] và [[Danh sách tiểu bang Hoa Kỳ theo dân số|đông dân thứ 24]] (2010) của Hoa Kỳ. Ở đây có một trong những thủy lộ nội địa dài nhất đất nước (dài {{convert|1500|mi|km}}).<ref>{{cite web|title=Alabama Transportation Overview|url=https://www.edpa.org/wp-content/uploads/Alabama-Transportation-Overview-1.pdf|publisher=Economic Development Partnership of Alabama|accessdate=21 January 2017}}</ref>
Alabama có biệt danh là ''Yellowhammer State'' (Tiểu bang [[Colaptes auratus|Chim cổ vàng]]), theo loài biểu tượng của bang. Alabama còn được gọi là "Heart of [[Dixie]]" (Tâm Dixie) và ''[[Cotton]] State'' (Tiểu bang Bông). Loài cây tượng trưng là [[Pinus palustris|thông lá dài]] (''Pinus palustris''), và loài hoa tượng trưng là [[Chi Trà|hoa trà]]. Thủ phủ của Alabama là [[Montgomery, Alabama|Montgomery]]. Thành phố lớn nhất theo dân số là [[Birmingham, Alabama|Birmingham]],<ref name="quickcensus">{{cite web |url=http://quickfacts.census.gov/qfd/states/01000.html |title=Alabama |work=QuickFacts |publisher=United States Census Bureau |accessdate=September 22, 2012}}</ref> mà từ lâu đã là thành phố được công nghiệp hóa mạnh mẽ nhất; thành phố lớn nhất theo diện tích là [[Huntsville, Alabama|Huntsville]]. Thành phố cổ nhất là [[Mobile, Alabama|Mobile]], thành lập bởi [[thực dân]] Pháp năm 1702 như thủ phủ của [[Louisiane thuộc Pháp]].<ref name="pelican">{{cite book|last=Thomason|first=Michael|title=Mobile: The New History of Alabama's First City|year=2001|publisher=University of Alabama Press|location=Tuscaloosa|isbn=0-8173-1065-7|pages=2–21}}</ref>
Từ cuộc [[Nội chiến Hoa Kỳ]] đến [[Chiến tranh thế giới thứ hai]], Alabama, như nhiều bang ở [[Nam Hoa Kỳ]], phải đối mặt với khó khăn kinh tế, một phần bởi vì sự phụ thuộc vào nông nghiệp. Sau chiến tranh thế giới thứ hai, Alabama phát triển nhờ sự chuyển hướng kinh tế từ chủ yếu dựa trên nông nghiệp sang một nền kinh tế đa dạng hơn. Nền kinh tế thế kỷ 21 của Alabama dựa trên quản lý, sản xuất ô tô, tài chính, chế tạo, hành không vũ trụ, khai thác quặng, y tế, giáo dục, bán lẻ, và công nghệ.<ref name="alaindustrial">{{cite web |url=http://www2.dir.alabama.gov/projections/Occupational/Proj2018/Statewide/alabama2008_2018.pdf |title=Alabama Occupational Projections 2008-2018 |work=Alabama Department of Industrial Relations |publisher=State of Alabama |accessdate=September 22, 2012}}</ref>
==Từ nguyên==
[[File:Russell Cave Entrance RUCA9323.jpg|thumb|top|Một trong các lối vào [[Tượng đài quốc gia hang Russell|hang Russell]] tại hạt Jackson. Than từ lửa trại của những người bản địa trong hang có niên đại từ 6550 tới 6145 TCN.]]
Những người Âu-Mỹ đặt tên [[sông Alabama]] và bang Alabama theo [[người Alabama]], một [[hệ ngôn ngữ Muskogee|tộc người nói ngôn ngữ Muskogee]] sinh sống ngay cạnh nơi hợp lưu của [[sông Coosa]] và [[sông Tallapoosa]].<ref name="Read">{{Cite book|last=Read |first=William A. |title=Indian Place Names in Alabama |year=1984 |publisher=University of Alabama Press |isbn=0-8173-0231-X |oclc=10724679 }}</ref> Trong [[tiếng Alabama]], từ dành cho người thuộc dòng dõi Alabama là ''Albaamo'' (hoặc ''Albaama'' hoặc ''Albàamo'', tùy theo phương ngữ; dạng số nhiều ''Albaamaha'').<ref>{{Cite book|authors=Sylestine, Cora; Hardy; Heather; and [[Timothy Montler|Montler, Timothy]] |title=Dictionary of the Alabama Language |publisher=University of Texas Press |location=Austin |year=1993 |isbn=0-292-73077-2 |url=http://www.ling.unt.edu/~montler/Alabama/ |oclc=26590560 }}</ref>
Từ ''Alabama'' do vậy nhiều khả năng đến từ [[tiếng Alabama]], giả thuyết rằng nó được mượn từ [[tiếng Choctaw]] khó mà chính xác.<ref>"Alabama, n. and adj.". [[Oxford English Dictionary|OED]] Online. March 2016. Oxford University Press. http://www.oed.com/view/Entry/248152?redirectedFrom=alabama& (accessed April 22, 2016)</ref><ref name="ADAH1">{{cite web|url=http://www.archives.alabama.gov/statenam.html |title=Alabama: The State Name |accessdate=August 2, 2007 |work=All About Alabama |publisher=Alabama Department of Archives and History |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070628215841/http://www.archives.alabama.gov/statenam.html |archivedate=June 28, 2007 |deadurl=no |df=mdy }}</ref> Các viết của từ "Alabama" biến thiên đáng kể trong các tài liệu lịch sử.<ref name="ADAH1"/> Từ năm 1702, người Pháp gọi người Alabama là ''Alibamon'', còn con sông là ''Rivière des Alibamons''.<ref name="Read"/> Những biến thể của cái tên này gồm ''Alibamu'', ''Alabamo'', ''Albama'', ''Alebamon'', ''Alibama'', ''Alibamou'', ''Alabamu'', ''Allibamou''.<ref name="ADAH1"/><ref name="Wills">{{Cite book|last=Wills |first=Charles A. |title=A Historical Album of Alabama |year=1995 |publisher=The Millbrook Press |isbn=1-56294-591-2 |oclc=32242468 }}</ref><ref name="Griffith">{{Cite book|last=Griffith |first=Lucille |title=Alabama: A Documentary History to 1900|year=1972 |publisher=University of Alabama Press|isbn=0-8173-0371-5 |oclc=17530914 }}</ref><ref name="Weiss">and possibly ''Alabahmu''.{{citation needed|date=December 2014}}<!-- source might be in print only--> The use of state names derived from [[Indigenous languages of the Americas|Native American languages]] is common in the US; an estimated 27 states have names of Native American origin. {{Cite book|last=Weiss |first=Sonia |title= The Complete Idiot's Guide to Baby Names |year=1999 |publisher=Mcmillan USA |isbn=0-02-863367-9 |oclc=222611214 }}</ref>
Một số học giả đề xuất rằng nó xuất phát từ tiếng Choctaw: ''alba'' ("cây" hay "cỏ") và ''amo'' ("cắt", "xém", hay "thu lượm").<ref name="ADAH1"/><ref name="Rogers">{{Cite book|last=Rogers |first=William W.|author2=Robert D. Ward|author3=Leah R. Atkins|author4=Wayne Flynt |title=Alabama: the History of a Deep South State |year=1994 |publisher=University of Alabama Press |isbn=0-8173-0712-5 |oclc=28634588 }}</ref><ref name="Swanton1">{{Cite journal|last=Swanton |first=John R. |authorlink=John R. Swanton |year=1953 |title=The Indian Tribes of North America |journal=Bureau of American Ethnology Bulletin |volume=145 |pages=153–174 |url=http://www.hiddenhistory.com/PAGE3/swsts/alabam-1.htm |accessdate=August 2, 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070804025900/http://www.hiddenhistory.com/PAGE3/swsts/alabam-1.htm |archivedate=August 4, 2007 |deadurl=no |df=mdy |hdl=2027/mdp.39015005395804 }}</ref> Ý nghĩa có thể là "người dọn sạch bụi cây"<ref name="Rogers"/> hay "người thu lượm thảo dược",<ref name="Swanton1"/><ref name="Swanton2">{{Cite journal|last=Swanton |first=John R. |authorlink=John R. Swanton |year=1937 |title=Review of Read, Indian Place Names of Alabama|journal=American Speech|pages=212–215|issue=12 |doi=10.2307/452431 |volume=12 |jstor=452431}}</ref> chỉ việc dọn đất để trồng trọt<ref name="Wills"/> hay thu thập cây thuốc.<ref name="Swanton2"/> Tại bang cũng có nhiều địa danh bắt nguồn từ ngôn ngữ bản địa.<ref>{{cite web |url=http://www.archives.alabama.gov/tours/Previsit_Indian.pdf |title=Southeastern Indian Place Names in what is now Alabama |year=1994 |work=Indian Place Names in Alabama |author=William A. Read |publisher=Alabama Department of Archives and History |accessdate=October 3, 2011}}</ref><ref>{{cite book |title=Native American placenames of the United States |last=Bright |first=William |year=2004 |publisher=University of Oklahoma Press |location= |isbn=0-8061-3576-X |pages=29–559 |url=https://books.google.com/books?id=5XfxzCm1qa4C&pg}}</ref>
==Địa lý==
[[File:Map of Alabama terrain NA.jpg|thumb|Một bản đồ tổng quát Alabama]]
{{Main article|Địa lý Alabama}}
{{See also|Danh sách hạt tại Alabama|Địa chất Alabama}}
Alabama là bang lớn thứ 30 tại Hoa Kỳ với tổng diện tích {{convert|52419|sqmi|km2|abbr=out|sp=us}}: 3,2% diện tích là nước, khiến Alabama trở thành bang có diện tích mặt nước lớn thứ 23. Đây cũng là nơi có hệ thống thủy lộ nội địa lớn thứ nhì Hoa Kỳ.<ref>{{cite web |url= http://factfinder.census.gov/servlet/GCTTable?_bm=n&_lang=en&mt_name=DEC_2000_SF1_U_GCTPH1R_US9S&format=US-9S&_box_head_nbr=GCT-PH1-R&ds_name=DEC_2000_SF1_U&geo_id=01000US |title= GCT-PH1-R. Population, Housing Units, Area, and Density (areas ranked by population): 2000 |year=2000 |accessdate =September 23, 2006 |work=Geographic Comparison Table |publisher= U.S.Census Bureau}}</ref> Khoảng ba phần năm diện tích là đồng bằng thoai thoải với xu hướng thấp xuống khi về gần [[sông Mississippi]] và [[vịnh Mexico]]. Vùng [[Bắc Alabama]] nhiều núi non hơn, với [[sông Tennessee]] chảy qua một thung lũng lớn và tạo ra nhiều lạch, suối, sông, hẽm núi, và hồ.<ref name="NetState">{{cite web|url=http://www.netstate.com/states/geography/al_geography.htm |title=The Geography of Alabama |work=Geography of the States |publisher=NetState.com |date=August 11, 2006 |accessdate=September 23, 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060917172224/http://www.netstate.com/states/geography/al_geography.htm |archivedate=September 17, 2006 |deadurl=no |df=mdy }}</ref>
Alabama giáp với [[Tennessee]] về phía bắc, [[Georgia]] về phía đông, [[Florida]] về phía nam, và [[Mississippi]] về phía tây. Alabama có một đường bờ biển, ở góc tây nam của bang.<ref name="NetState"/> Độ cao biến thiên từ ngang mực nước biển<ref name="usgs">{{cite web|date=April 29, 2005 |url=http://erg.usgs.gov/isb/pubs/booklets/elvadist/elvadist.html#Highest |title=Elevations and Distances in the United States |publisher=U.S Geological Survey |accessdate=November 3, 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080116113632/http://erg.usgs.gov/isb/pubs/booklets/elvadist/elvadist.html |archivedate=January 16, 2008 |deadurl=yes |df=mdy-all }}</ref> tại [[vịnh Mobile]] tới hơn 1.800 feet (550 m) tại [[dãy Appalachia]] miền đông bắc.
Điểm cao nhất là đỉnh [[núi Cheaha]],<ref name="NetState"/> đạt {{convert|2413|ft|0|abbr=on}}.<ref name=ngs>{{cite web |url=http://www.ngs.noaa.gov/cgi-bin/ds_mark.prl?PidBox=DG3595 |title=NGS Data Sheet for Cheaha Mountain |publisher=U.S. National Geodetic Survey |accessdate=June 8, 2011}}</ref> Alabama có {{convert|22|e6acre|km2}} đất rừng (tức 67% tổng diện tích).<ref>[http://www.alabamaforests.org/Introduction/index.html Alabama Forest Owner's Guide to Information Resources, Introduction], Alabamaforests.org {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20150427181510/http://www.alabamaforests.org/Introduction/index.html |date=April 27, 2015 }}</ref> [[quận Baldwin, Alabama|Quận Baldwin]], dọc theo [[Duyên hải Vịnh México của Hoa Kỳ|duyên hải Vịnh]], là quận lớn nhất của bang về cả diện tích đất liền và diện tích mặt nước.<ref>{{cite web|url=http://factfinder.census.gov/servlet/GCTTable?_bm=y&-context=gct&-ds_name=DEC_2000_SF1_U&-mt_name=DEC_2000_SF1_U_GCTPH1R_ST2S&-CONTEXT=gct&-tree_id=4001&-redoLog=true&-geo_id=04000US01&-format=ST-2 |title=Alabama County (geographies ranked by total population): 2000 |date=2000 |work=Geographic Comparison Table |publisher=U.S. Census Bureau |accessdate=May 14, 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081011232646/http://factfinder.census.gov/servlet/GCTTable?_bm=y&-context=gct&-ds_name=DEC_2000_SF1_U&-mt_name=DEC_2000_SF1_U_GCTPH1R_ST2S&-CONTEXT=gct&-tree_id=4001&-redoLog=true&-geo_id=04000US01&-format=ST-2|archivedate=October 11, 2008|deadurl=yes}}</ref>
Những khu vực tại Alabama được quản lý bởi [[Dịch vụ Vườn Quốc gia]] gồm [[vườn quân sự quốc gia Horseshoe Bend]] gần [[Thành phố Alexander, Alabama|thành phố Alexander]]; [[khu bảo tồn quốc gia Little River Canyon]] gần [[Fort Payne, Alabama|Fort Payne]]; [[tượng đài quốc gia hang Russell]] tại [[Bridgeport, Alabama|Bridgeport]]; [[khu lịch sử quốc gia Tuskegee Airmen]] tại [[Tuskegee, Alabama|Tuskegee]]; và [[khu lịch sử quốc gia học viện Tuskegeee]] gần Tuskegee.<ref>{{cite web|url=http://home.nps.gov/applications/parksearch/state.cfm?st=al |title=National Park Guide |accessdate=September 23, 2006 |work=Geographic Search |publisher=National Park Service – U.S. Department of the Interior |location=Washington, D.C |archiveurl= http://home.nps.gov/state/al/index.htm?program=parks |archivedate= September 30, 2006 |deadurl= no}}</ref>
Thêm vào đó, Alabama sở hữu bốn [[rừng quốc gia (Hoa Kỳ)|rừng quốc gia]]: [[rừng quốc gia Conecuh|Conecuh]], [[rừng quốc gia Talladega|Talladega]], [[rừng quốc gia Tuskegee|Tuskegee]], và [[rừng quốc gia William B. Bankhead|William B. Bankhead]].<ref>{{cite web|url=http://www.fs.fed.us/r8/alabama/forests/ |title=National Forests in Alabama |accessdate=October 5, 2008 |work=USDA Forest Service |publisher=United States Department of Agriculture |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081007051917/http://www.fs.fed.us/r8/alabama/forests/ |archivedate=October 7, 2008 |deadurl=no |df=mdy }}</ref> Alabama còn có [[đại lộ Natchez Trace]], [[đường lịch sử quốc gia Selma To Montgomery]], và [[Trail of Tears|đường lịch sử quốc gia Trail Of Tears]]. Một thắng cảnh tự nhiên nổi bật ở Alabama là cầu đá [[Natural Bridge, Alabama|"Natural Bridge"]], chiếc cầu tự nhiên dài nhất, ở phía đông của [[dãy Rocky]], ngay phía nam của [[Haleyville, Alabama|Haleyville]].
===Khí hậu===
{{Main article|Khí hậu Alabama}}
[[File:Autumn_tree_in_Birmingham_Nov_2011.jpg|thumb|upright|Autumn tree in Birmingham]]
Khí hậu của Alabama là [[khí hậu cận nhiệt đới âm]] (''Cfa'') theo [[phân loại khí hậu Köppen]].<ref>{{cite web|url=http://www.encyclopediaofalabama.org/face/Article.jsp?id=h-1283 |title=Encyclopedia of Alabama: Climate |date=August 17, 2007 |publisher=University of Alabama}}</ref> Nhiệt độ trung bình hằng năm là 64 °F (18 °C). Miền nam thường ấm hơn do sự lân cận với vịnh Mexico, còn miền bắc, nhất là ở dãy Appalachia mạn đông bắc, thường lạnh hơn.<ref name="cprgsw">{{cite web|url=http://www.britannica.com/eb/article-78303/Alabama |title=Alabama Climate |work=Encyclopædia Britannica |accessdate=October 24, 2010}}</ref> Thường, Alabama có mùa hè nóng và mùa đông dịu và mưa nhiều gần như quanh năm. Alabama nhận lượng mưa trung bình {{convert|56|in|mm}} mỗi năm và mùa trồng trọt kéo dài đến 300 ngày ở miền nam.<ref name="cprgsw"/>
Mùa hè Alabama thuộc loại nóng nhất đất nước, với nhiệt độ đạt mức {{convert|90|°F}} suốt mùa hè ở một vài phần của bang. Alabama cũng hứng chịu [[bão nhiệt đới]]. Những nơi cách xa biển cũng không thoát khỏi tác động của bão, và thường phải tiếp nhận mưa lớn khi bão đi vào đất liền và suy yếu.
Nam Alabama chịu nhiều [[dông]]. Vùng duyên hải Vịnh, quanh vịnh Mobile, trung bình dông được ghi nhận trong 70-80 ngày mỗi năm. Hoạt động này giảm dần khi đi về phía bắc, nhưng thậm chí ở vùng viễn bắc của bang, mỗi năm vẫn có đến 60 ngày dông. Đôi khi, dông đi kèm với [[tia sét|sét]] và [[mưa đá]]. Alabama đứng thứ chín về số người chết cho sét và thứ mười về số người chết do sét trên bình quân dân số.<ref>[http://www.lightningsafety.noaa.gov/stats/04-13state_fatality_rates.pdf Lightning Fatalities, Injuries and Damages in the United States, 2004–2013]. NLSI. Retrieved April 26, 2014.</ref>
Nhiệt độ cao nhất từng được ghi nhận tại Alabama là {{convert|112|°F}} ngày 5 tháng 9, 1925, ở [[Centerville, Alabama|Centerville]]. Nhiệt độ thấp nhất được ghi nhận là {{convert|-27|°F}} ngày 30 tháng 1, 1966, ở [[New Market, Alabama|New Market]].<ref>{{cite web |url=http://www.accuracyproject.org/recordtemps.html |title=Record high and low temperatures for all 50 states |work=Internet Accuracy Project |publisher=accuracyproject.org |accessdate=November 3, 2012}}</ref>
===Hệ động-thực vật===
[[File:CahabaRiverNWR1.jpg|thumb|Một bụi ''[[Hymenocallis coronaria]]'' cạnh [[sông Cahaba]].]]
{{Main article|Danh sách động vật lưỡng cư Alabama|Danh sách động vật có vú Alabama|Danh sách động vật bò sát Alabama|Alabama Champion Tree Program|l4=Cây của Alabama}}
Alabama là nơi có một hệ động thực vật phong phú, chủ yếu là do sự đa dạng về môi trường sống, từ [[thung lũng Tennessee]], [[cao nguyên Appalachia]], và [[Ridge-and-Valley Appalachians]] của miền bắc đến [[Piedmont (Hoa Kỳ)|Piedmont]], [[Canebrake (vùng của Alabama)|Canebrake]] và [[Black Belt (vùng của Alabama)|Black Belt]] của miền trung đến [[đồng bằng duyên hải Vịnh]] và bãi biển dọc [[vịnh México]] của miền nam. Alabama thường được xếp vào tốp đầu về [[đa dạng sinh học]].<ref name="alawildlife">{{cite book |title=Alabama Wildlife: Volume One |last=Mirarchi |first=Ralph E. |year=2004 |publisher=University of Alabama Press |location=Tuscaloosa, Alabama |isbn=978-0-81735-1304 |pages=1–3, 60 }}</ref><ref name="outalawildlife">{{cite web |url=http://www.outdooralabama.com/watchable-wildlife/what/ |title=Alabama Wildlife and their Conservation Status |work=Outdoor Alabama |publisher=Alabama Department of Conservation and Natural Resources |accessdate=October 16, 2012}}</ref>
Alabama nằm trong quần xã sinh vật rừng cây hạt trần cận nhiệt đới và từng hổ trợ rừng thông trãi rộng khắp nơi, mà vẫn chiếm một phần lớn trong tổng diện tích rừng toàn bang.<ref name="alawildlife"/> Alabama được xếp thứ năm toàn quốc về sự đa dạng của thực vật. Đây là nơi có gần 4.000 loài [[thực vật không có hoa]] và [[thực vật có hạt]].<ref>{{cite web |url=http://www.floraofalabama.org/ |title=About the Atlas |work=Alabama Plant Atlas |publisher=Alabama Herbarium Consortium and University of West Alabama |accessdate=October 16, 2012}}</ref>
Các loài động vật bản địa gồm 62 loài [[động vật có vú]],<ref name="outalamam">{{cite web|url=http://www.outdooralabama.com/watchable-wildlife/what/Mammals/ |title=Mammals |work=Outdoor Alabama |publisher=Alabama Department of Conservation and Natural Resources |accessdate=October 16, 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120927012032/http://www.outdooralabama.com/watchable-wildlife/what/Mammals/ |archivedate=September 27, 2012 |df= }}</ref> 93 loài động vật bò sát,<ref name="outalarep">{{cite web|url=http://www.outdooralabama.com/watchable-wildlife/what/reptiles/ |title=Reptiles |work=Outdoor Alabama |publisher=Alabama Department of Conservation and Natural Resources |accessdate=October 16, 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121030151334/http://www.outdooralabama.com/watchable-wildlife/what/Reptiles/ |archivedate=October 30, 2012 |df= }}</ref> 73 loài [[động vật lưỡng cư]],<ref name="outalaamphi">{{cite web|url=http://www.outdooralabama.com/watchable-wildlife/what/Amphibians/ |title=Amphibians |work=Outdoor Alabama |publisher=Alabama Department of Conservation and Natural Resources |accessdate=October 16, 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121017041747/http://www.outdooralabama.com/watchable-wildlife/what/Amphibians/ |archivedate=October 17, 2012 |df=mdy-all }}</ref> khoảng 307 loài [[cá nước ngọt]],<ref name="alawildlife"/> và 420 loài chim.<ref name="outalabird">{{cite web |url=http://www.outdooralabama.com/watchable-wildlife/what/birds/ |title=Birds |work=Outdoor Alabama |publisher=Alabama Department of Conservation and Natural Resources |accessdate=October 16, 2012}}</ref> Động vật không xương sống gồm 83 loài [[tôm hùm đất]] và 383 loài [[động vật thân mềm]]. 113 trong số những loài động vật thân mềm này chưa bao giờ thu thập được ở nơi nào ngoài Alabama.<ref name="outalamollusk">{{cite web|url=http://www.outdooralabama.com/watchable-wildlife/what/inverts/mollusks/ |title=Alabama Snails and Mussels |work=Outdoor Alabama |publisher=Alabama Department of Conservation and Natural Resources |accessdate=October 16, 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120925131220/http://www.outdooralabama.com/watchable-wildlife/what/inverts/mollusks/ |archivedate=September 25, 2012 |df= }}</ref><ref name="outalacray">{{cite web|url=http://www.outdooralabama.com/watchable-wildlife/what/inverts/crayfish/ |title=Crayfish |work=Outdoor Alabama |publisher=Alabama Department of Conservation and Natural Resources |accessdate=October 16, 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121017040617/http://www.outdooralabama.com/watchable-wildlife/what/inverts/crayfish/ |archivedate=October 17, 2012 |df=mdy-all }}</ref>
== Chú thích ==
| |||