Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tham nhũng”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Xóa link quảng cáo
 
(Không hiển thị 324 phiên bản của hơn 100 thành viên ở giữa)
Dòng 1:
[[Tập tin:Corruption_Perception_index_2018.svg|thumb|right|upright=1.35|Bản đồ mô tả Chỉ số tham nhũng trên thế giới của Tổ chức Minh bạch Quốc tế năm 2018; điểm cao hơn cho thấy mức độ tham nhũng thấp hơn]]
{{stub}}
[[Tập tin:UNCAC 1.png|nhỏ|phải|[[Công ước phòng chống tham nhũng]]]]
{{wikify}}
 
'''Tham nhũng''' ([[Tiếng Anh]]: ''corruption'') là hành vi lợi dụng [[quyền hành]] để gây phiền hà, khó khăn và lấy của dân. Cùng với tham nhũng là '''tham ô''' ([[Tiếng Anh]]: ''embezzlement'') là hành vi lợi dụng quyền hành để lấy cắp của công. Tham nhũng và tham ô là một hệ quả tất yếu của nền kinh tế kém phát triển, quản lý [[kinh tế]] - [[xã hội]] lỏng lẻo tạo ra nhiều sơ hở cho các hành vi tiêu cực, hiện tượng tham nhũng và các tệ nạn có điều kiện phát triển và tại đó một phần [[quyền lực chính trị]] được biến thành quyền lực kinh tế.
'''Tham nhũng''' có nghĩa là lạm dụng chức vụ cho lợi ích riêng. Chức vụ là một vị trí công tác dựa trên cơ sở niềm tin, được đề bạt mà từ đó một người được nhận một thẩm quyền hành động nhân danh một định chế nào đó”. Đó là định nghĩa của [[Klitgaard]], [[MacLean]], [[Abaroa]] và [[Parris]], được nhiều [[định chế quốc tế]] và học giả sử dụng.
 
Tham nhũng và tham ô làm chậm sự phát triển kinh tế - xã hội, làm giảm lòng tin của công dân vào [[nhà nước]] và đến chừng mực nào đó nó gây mất ổn định [[chính trị]], kinh tế - xã hội.
==Công cụ nhận dạng tham nhũng==
 
== Nguồn gốc tham nhũng và tham ô ==
Các tác giả nêu trên đã xác định ra qui luật hoạt động của tham nhũng trong thực tế [[công quyền]] dưới dạng công thức tạm dịch như sau:
Tham nhũng xuất hiện từ rất sớm từ khi có sự phân chia quyền lực và hình thành [[nhà nước]]. Có ý kiến cho rằng tham nhũng, tham ô bắt nguồn từ [[Chủ nghĩa cá nhân|nền văn hóa đề cao lợi ích cá nhân]], coi trọng biếu xén. Ý kiến khác cho rằng xã hội thay đổi các chuẩn mực về [[đạo đức]], nền kinh tế biến đổi mạnh khiến lòng tham của con người gia tăng, sinh ra tham nhũng, tham ô.
 
Tham nhũng và tham ô thường xuất hiện nhiều hơn từ [[Các nước kém phát triển nhất|các nước có nền kinh tế kém phát triển]] hoặc có mức [[thu nhập bình quân đầu người]] thấp. Tại các nước này, do luật pháp lỏng lẻo và thu nhập từ việc làm công chức còn thấp nên nhiều người thường có ý đồ nắm các cương vị cao trong hàng ngũ lãnh đạo để tham nhũng. Đối với một số [[Nước công nghiệp|nước kinh tế phát triển]], có mức thu nhập bình quân đầu người cao, một số cá nhân có [[sở hữu]] [[Tài sản sở hữu|tài sản]] lớn mới bắt đầu tham gia chính trường để làm lãnh đạo, nên họ ít có động cơ để tham nhũng tài sản hơn (nhưng ngược lại họ sẽ động cơ để [[Lobby|tham nhũng chính sách]] cao hơn)
'''[[Tham nhũng]] = [[Độc quyền]] + [[Bưng bít thông tin]] - [[Trách nhiệm giải trình]].'''
 
== Công cụ nhận dạng ==
'''Corruption = Monopoly + Discretion - Accountability.'''
Các tác giả trong cuốn sách ''Tools to support transparency in local governance'' (Công cụ hỗ trợ cho tính minh bạch trong công tác cai trị ở địa phương) đã xác định ra quy luật hoạt động của tham nhũng trong thực tế công quyền dưới dạng công thức tạm dịch như sau:
 
Với công thức trên, có thể dễ dàng nhận dạng thamTham nhũng trong(''Corruption'') các= biểu[[Độc hiệnquyền của(kinh nó:tế)|Độc thừaquyền]] độc(''Monopoly'') quyền,+ thừa bưng[[Bưng bít thông tin, thiếu]] (phi''Discretion'') trách- [[Trách nhiệm giải trình.]] (''Accountability'').
 
Theo công thức trên, có thể dễ dàng nhận dạng tham nhũng trong các biểu hiện của nó: thừa độc quyền, thừa bưng bít thông tin, thiếu (phi) trách nhiệm giải trình.
== Bản chất của tham nhũng ==
 
Một công cụ nhận dạng khác dựa theo công thức của C. Stephan<ref>Stephan, Constantin (2012), Industrial Health, Safety and Environmental Management, MV Wissenschaft, Muenster, 3rd edition 2012, pp. 26-28, ISBN 978-3-86582-452-3</ref> tạm dịch như sau:
Tham nhũng cổ gần như loài người và sẽ còn khi loài người còn. Một số người tin rằng nếu một xã hội có người được trao quyền, có nhà nước thì sẽ còn sự tham nhũng. Cho nên chỉ có thể nói chống, hạn chế tham nhũng mà thôi. Không thể tiệt trừ tham nhũng được.
 
Tham nhũng (''Corruption'') = [[Độc quyền (kinh tế)|Độc quyền]] (''Monopoly'') + [[Bưng bít thông tin]] (''Discretion'') - [[Minh bạch (thị trường)|Tính minh bạch]] (''Transparency'') - [[Đạo đức|Đạo đức luân lý]] (''Morality'')
Tham nhũng không chỉ xảy ra ở [[khu vực nhà nước]] mà cả ở [[khu vực tư nhân]]. Khi quyền sở hữu và quyền quản lí tách rời nhau thì cần đến sự uỷ thác và khả năng tham nhũng nảy sinh, đại thể tỉ lệ với độ tách rời đó. Như thế khả năng tham nhũng tăng dần theo thứ tự từ công ti tư nhân, [[công ti trách nhiệm hữu hạn]], [[công ti cổ phần]], [[doanh nghiệp nhà nước]], đến các [[cơ quan nhà nước]].
 
Theo đó, tham nhũng dựa trên 4 yếu tố, là độc quyền cùng với bưng bít thông tin và thiếu đi sự minh bạch, thiếu đạo đức.
Với công ti tư nhân, giám đốc là ông chủ, chịu trách nhiệm vô hạn về các hoạt động kinh doanh của mình, tiêu tiền của chính mình, không có sự trao quyền, không có khả năng tham nhũng. Với công ti trách nhiệm hữu hạn những người hùn vốn có thể thuê người quản lí, có khả năng tham nhũng, nhưng khả năng đó không lớn vì thường các ông chủ kiểm soát chặt chẽ tiền của họ.
* '''Độc quyền''': Một hệ thống (thường là [[Chính phủ|chính quyền]]) sở hữu phần lớn hoặc toàn bộ [[Tài sản sở hữu|tài sản]], và chi phối [[thị trường]] mà không thông qua [[quy luật thị trường]].
* '''Bưng bít thông tin''': Nắm quyền [[Xử lý truyền thông|chi phối thông tin]], thậm chí định hướng và [[lừa dối]] [[dư luận]].
* '''Tính minh bạch''': Minh bạch trong chính sách [[hành chính công]], các [[chi phí]] công, và minh bạch trong [[đấu thầu]] [[dự án]] công.
* '''Đạo đức luân lý''': Năng lực đạo đức luân lý của người tham gia vào hệ thống, năng lực này để nhận biết điều đúng sai, và có khả năng làm điều đúng tránh điều sai.
 
Công cụ nhận dạng tham nhũng cho thấy được bản chất của tham nhũng, mà [[Người|con người]] là yếu tố quan trọng tham gia vào.
Với các công ti cổ phần quyền quản lí và sở hữu đã tách nhau đáng kể, và khả năng tham nhũng của những người được uỷ quyền tăng lên. Một công ti cổ phần tư nhân mua nhiều nhà xây trụ sở và chi nhánh; vài nhà lãnh đạo lợi dụng quyền của mình vống giá mua lên để rút ruột của công ti nhiều chục tỉ đồng; các cổ đông nhỏ đi kiện; họ phải trả lại tất cả số tiền tham nhũng và bị đuổi khỏi chức vụ.
 
== Tham nhũng chính sách (Lobby) ==
Với các doanh nghiệp nhà nước quyền quản lí và chủ sở hữu càng tách biệt hơn, khả năng tham nhũng càng cao hơn. Đối với các cơ quan nhà nước khả năng đó còn cao hơn nữa.
[[Tham nhũng chính sách]] không nhắm đến việc chiếm đoạt tài sản công như tham nhũng thông thường, mà nhằm tác động lên quá trình ra quyết sách về một vấn đề nào đó để chính sách đó có lợi cho đối tượng.
 
Ở một khía cạnh nào đó, những kiểu "chạy" [[giấy phép]], "chạy" [[dự án]] của các [[doanh nghiệp]] [[Việt Nam]] có thể xem là một phần của tham nhũng chính sách. Nhưng trong khi ở Việt Nam hoạt động này bị xem là bất hợp pháp, tại các nước như [[Hoa Kỳ]], [[Anh]]... nó được gọi là '''[[vận động hành lang]] (Lobby)''' và được coi là hợp pháp.
== Biện pháp ngăn ngừa tham nhũng ==
 
Tham nhũng ở nhiều [[Nước công nghiệp|nước phát triển]] được thực hiện một cách tinh vi dưới những vỏ bọc hợp pháp với danh nghĩa lobby. Đó là việc gián tiếp đưa [[hối lộ]] bằng nhiều hình thức hợp pháp như thông qua việc [[quyên góp]], ủng hộ quỹ cho các chiến dịch của các [[Chính khách|chính trị gia]], các [[Nghị sĩ quốc hội|nghị sĩ]]... Tổ chức Minh bạch đã lên tiếng cảnh báo về thực trạng [[vận động hành lang]] [[Thao túng tiền tệ|thao túng]] các quyết sách của giới lãnh đạo [[châu Âu]], nhưng khó có thể trừng phạt các hình thức tham nhũng chính sách nếu châu Âu không cải cách luật vận động hành lang, do đây là hoạt động được coi là hợp pháp.<ref>{{chú thích web | url = https://www.tienphong.vn/the-gioi/lobby-tham-nhung-tinh-vi-850267.tpo | tiêu đề = Lobby - tham nhũng tinh vi | author = | ngày = 19 tháng 4 năm 2015 | ngày truy cập = 3 tháng 8 năm 2023 | nơi xuất bản = Báo Điện tử Tiền Phong | ngôn ngữ = }}</ref>.
Giảm khả năng tham nhũng bằng cách: có quy định rõ ràng về khung khổ trong đó các doanh nghiệp hoạt động, tư nhân hoá doanh nghiệp nhà nước, hạn chế quyền lực của các cơ quan nhà nước… Tuy vậy không thể giảm độ tách rời giữa sở hữu và quyền quản lí. Nhà nước hiện đại, doanh nghiệp hiện đại cần đến sự uỷ thác.
 
Những vụ lobby nổi tiếng:
Minh bạch về quyền hạn, chức năng của những người và cơ quan được uỷ thác, có cơ chế kiểm soát, theo dõi hoạt động của chúng; kiềm chế và cân bằng (checks and balance) quyền lực làm cho khả năng tham nhũng giảm hay không tăng.
*Hãng [[Pepsi]] đã dùng nhiều ưu đãi để tạo dựng quan hệ tốt với nghị sỹ [[Richard Nixon]]. Khi lên làm [[Tổng thống Hoa Kỳ|tổng thống Mỹ]], Nixon đã chỉ thị gỡ bỏ hết [[Máy bán hàng|máy tự động]] bán Coca trong dinh tổng thống và thay vào đó là Pepsi. Đến lượt hãng [[Coca-Cola]] cũng làm chiêu tương tự với [[Jimmy Carter]]. Sau khi Carter lên làm tổng thống, ông cũng chỉ thị gỡ bỏ hết máy bán Pepsi trong dinh tổng thống và thay bằng Coca.
*Trong [[Vụ tràn dầu Deepwater Horizon|thảm họa dầu loang]] trên [[Vịnh México]] vào tháng 4-2010, các nhà làm luật [[Đảng Dân chủ (Hoa Kỳ)|đảng Dân chủ]] bắt đầu bàn bạc về số [[tiền]] hợp lý mà công ty làm [[tràn dầu]] phải đóng phạt. Hãng [[BP]] chi 8,43 triệu [[Đô la Mỹ|USD]] trong năm 2011 để vận động các nhà làm luật "thấy rằng" thảm họa tràn dầu không phải xuất phát từ nguyên do chủ quan của công ty. Năm 2011, họ trả The Duberstein Group 400.000 USD để lobby các nhà điều tra vụ tràn dầu, và chi 90.000 USD cho Stuntz, Davis & Staffier để giúp vận động [[Quốc hội Hoa Kỳ|Quốc hội]] điều chỉnh Đạo luật "Offshore Moratorium", chi 320.000 USD cho The Podesta Group để vận động các nhà làm luật cho phép công ty khai thác trở lại ở Vịnh México. Không chỉ giúp giảm nhẹ các hình phạt, tờ [[The New York Times]] hồi tháng 3 cho rằng những đồng tiền lobby còn giúp BP giành được lợi lớn trong việc [[đấu thầu]] những [[giếng dầu]] và [[Khí thiên nhiên|khí đốt]] ở Vịnh Mexico khi Chính quyền tổng thống [[Barack Obama|Barrack Obama]] đấu giá mời thầu các giếng dầu/khí đốt ở đó vào tháng 12-2011.
 
== Thực trạng tham nhũng trên thế giới ==
Tăng khả năng phát hiện, nâng cao hiệu lực thực thi pháp luật, nâng cái giá bọn tham nhũng phải trả. Dân chủ, tự do ngôn luận tạo khả năng phát hiện cao. Chừng nào lập pháp, hành pháp và tư pháp chưa độc lập, tách bạch thì rất khó có kiềm chế và cân bằng, rất khó thực thi pháp luật.
Theo Tổ chức Minh bạch Quốc tế, một [[tổ chức phi chính phủ]], công bố ngày [[18 tháng 10]] năm [[2005]] [http://www.transparency.org/cpi/2005/cpi2005.sources.en.html] có tới 2/3 trong 159 nước được thăm dò có tình trạng tham nhũng nghiêm trọng.
 
* Các nước [[Bắc Âu]] được đánh giá là tốt nhất: [[Iceland]] (1), [[Phần Lan]] và [[New Zealand]] (2), [[Đan Mạch]] (4), [[Thụy Điển]] (6) và [[Na Uy]] (8). Các nước nghèo cũng chính là những nước có tình trạng tham nhũng và tham ô nặng đội sổ: [[Bangladesh]] và [[Tchad]] (158). Tiếp đó là [[Haiti]], [[Myanmar]] và [[Turkmenistan]], [[Nigeria]], [[Guinea Xích Đạo]], [[Bờ Biển Ngà|Côte d'Ivoire]], [[Angola]] cũng là những nước có chỉ số nhận thức tham nhũng thấp (từ 1,7 đến 2 điểm).
Với một tổ chức, cái giá cao nhất là những người lãnh đạo mất quyền cai trị. Thí dụ về tham nhũng ở công ti cổ phần nêu trên cho ta bài học rằng nếu kẻ yếu được bảo vệ, có cơ chế cho họ phát hiện và lên tiếng, có cơ chế thực thi và sa thải ban lãnh đạo tham nhũng một cách hợp pháp, thì tham nhũng được kiềm chế.
* [[Châu Á]]: [[Singapore]] (5), [[Hồng Kông]] (15), [[Nhật Bản]] (21), [[Đài Loan]] (32), [[Malaysia]] (39), [[Hàn Quốc]] (40), [[Thái Lan]] (59), [[Trung Quốc]] (78), [[Ấn Độ]] (88), [[Philippines]] (117) và [[Indonesia]] (137). Trong đó [[Việt Nam]] (107) cùng hạng với [[Belarus]], [[Eritrea]], [[Honduras]], [[Kazakhstan]], [[Nicaragua]], [[Nhà nước Palestine|Palestine]], [[Ukraina]], [[Zambia]] và [[Zimbabwe]].
* Theo một nghiên cứu của [[Ngân hàng Thế giới]] (''World Bank''), hàng năm trên [[thế giới]] có khoảng 1.000 tỷ USD bị tham nhũng dưới dạng đưa [[hối lộ]].
* Theo tổ chức TI, chỉ riêng ở [[châu Phi]] hàng năm có khoảng 148 tỷ USD đã bị mất hay thất thoát do tệ tham nhũng gây ra, tương đương với 1/2 khoản [[nợ nước ngoài]] của lục địa này. (Theo con số nợ nước ngoài của [[Quỹ Tiền tệ Quốc tế]] (IMF), châu Phi nợ nước ngoài khoảng 248 tỷ USD).
* Chủ tịch của Tổ chức Minh bạch Quốc tế, Peter Eigen, nhận xét: "Tham nhũng là nguyên nhân chính của [[Nghèo|đói nghèo]] khóa chặt người dân trong vòng nghèo khổ."
 
== Những chính trị gia tham nhũng, tham ô ==
Nếu thể chế xã hội tạo ra các công cụ để người bị trị có thể sa thải những kẻ cai trị mà không cần dùng bạo lực, và để những kẻ nắm quyền không dễ huỷ bỏ các thể chế này, thì đó là xã hội dân chủ. Dân chủ không loại bỏ, song giúp chống tham nhũng một cách hữu hiệu. Người ta nói quá nhiều về dân chủ nhưng không có dân chủ theo nghĩa đích thực thì nó không giúp mấy cho việc chống tham nhũng.
Tổ chức Minh bạch Quốc tế vừa lập danh sách những chính trị gia tham nhũng nhất trong những thập kỷ 1990 (13 tháng 10 năm 2005)
* Đứng hàng đầu trong danh sách là cựu Tổng thống [[Mobutu Sese Seko]] của [[Cộng hòa Dân chủ Congo|Cộng hoà Dân chủ Congo]], biển thủ 5-8 tỷ đô la; cựu Tổng thống [[Suharto]] của [[Indonesia]], tài sản gần bằng một nửa [[Tổng sản phẩm nội địa|tổng sản phẩm quốc nội]] của Indonesia; cựu Tổng thống [[Ferdinand Marcos]] của [[Philippines]] biển thủ 100 tỷ đô la (theo báo cáo của ủy ban trong sạch phủ tổng thống Philippines); và cựu Tổng thống [[Alberto Fujimori]] của [[Peru]], biển thủ hàng trăm triệu đô.
 
== PhòngBiện pháp chống tham nhũng Việttham Namô ==
Nhiều quốc gia họp tại [[Liên Hợp Quốc]] về chống tham nhũng đều thống nhất cho rằng sự minh bạch là một biện pháp chống tham nhũng hữu hiệu nhất.
 
'''Công cụ chiến đấu tham nhũng, tham ô ''' = Minh bạch khiếu nại của dân chúng + Minh bạch [[ngân sách]], [[tài chính]] + Minh bạch [[Mua sắm cá nhân|mua sắm]]
Chỉ có thể có sáng tạo, tiến bộ khi có cạnh tranh và hợp tác dù là trên thương trường, trong khoa học, nghệ thuật hay trên chính trường. Cạnh tranh trên thương trường tạo ra động lực lớn để đổi mới, góp phần chống tham nhũng. Đấy là vấn đề được nhiều người hiểu ra và chống độc quyền trong kinh doanh là vấn đề được cả những người cầm quyền lẫn dân chúng quan tâm, dễ đi đến đồng thuận.
 
[[Công ước phòng chống tham nhũng|Công ước Liên Hợp Quốc phòng chống tham nhũng]] có hiệu lực từ [[tháng 12 năm 2005]], sẽ tạo ra một khuôn khổ [[Pháp luật quốc tế|pháp lý quốc tế]] trong việc chống lại tham nhũng, thu hồi lại những khoản tiền bị tham nhũng, thúc đẩy [[ngân hàng]] và các [[tổ chức tài chính]] có những hành động chống [[rửa tiền]], cho phép các [[quốc gia]] thanh tra các [[công ty nước ngoài]] và cá nhân mà có dính dáng tới tham nhũng tại nước của mình, cấm việc đưa [[hối lộ]] của các quan chức nước ngoài.
Không lạ là nhiều vụ tham nhũng lớn lại xảy ra ở các doanh nghiệp nhà nước nhất là các công ti được độc quyền. Không thấy nói mấy về các vụ tham nhũng ở các hiệu ăn thuộc sở hữu nhà nước, vì trong ngành này có cạnh tranh mạnh, các công ti của nhà nước chiếm số lượng ít, như các hòn đảo nhỏ trong đại dương mênh mông của các hiệu ăn tư nhân, tham nhũng, rút ruột công ti thì bị thị trường cạnh tranh đào thải ngay.
 
Loại bỏ tham nhũng, tham ô và thực hiện cải cách việc nhận tiền [[tài trợ]] là những điều quan trọng để các khoản hỗ trợ [[tài chính]], tài trợ hiệu quả hơn và để mục tiêu phát triển [[kinh tế]] của thế giới được thành công ông David Nussbaum, giám đốc điều hành TI nói: "Tham nhũng, tham ô không phải là một [[Thiên tai|thảm hoạ tự nhiên]]. Đó là những khoản ăn cắp cơ hội được tính toán từ những kẻ tham lam. Các [[nhà lãnh đạo]] phải cải thiện cách làm việc, thông thoáng và tin cậy hơn thay vì chỉ hứa suông".
Sở dĩ sự phát triển khoa học và giáo dục ở ta không như mong đợi vì không có cạnh tranh lành mạnh, nhà nước can thiệp quá sâu. Các đại học chưa được tự trị, chương trình bị Bộ Giáo dục khống chế, thậm chí tuyển sinh, thi tuyển cũng do Bộ làm thay. Ôm lắm quyền không phải là quyền của mình, thế không tham nhũng mới là lạ.
 
[[Ngày Quốc tế chống tham nhũng]] là ngày 09 tháng 12.
Tiêu cực trong giáo dục, y tế là vấn đề hết sức nhức nhối. Trên chính trường thì tuyệt nhiên không được nói đến cạnh tranh, chỉ có độc quyền. Phải có cạnh tranh mới có hợp tác. Cái cốt lõi mà thiếu thì khó chống tham nhũng thật. Tham nhũng quyền lực mới là tham nhũng tệ hại nhất.
 
== ĐánhSố giáliệu việcđiều chốngtra tham nhũng ở Việt Nam==
{{bài chi tiết|Chỉ số nhận thức tham nhũng}}
 
Từ năm [[1995]], [[Tổ chức Minh bạch Quốc tế]] (Transparency International - '''TI''') đã công bố một '''chỉ số nhận thức tham nhũng''' (Corruption Perceptions Index - '''CPI''') hàng năm<ref>[http://www.transparency.org/policy_research/surveys_indices/cpi Corruption Perception Report] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060619145956/http://www.transparency.org/policy_research/surveys_indices/cpi |date = ngày 19 tháng 6 năm 2006}} Truy cập vào ngày [[9 tháng 1]] năm [[2007]]</ref> xếp thứ tự các quốc gia trên thế giới theo "mức độ tham nhũng mà được nhận thức tồn tại trong các giới [[công chức]] và chính trị gia".<ref name=2005FAQ>{{Chú thích web |url=http://www.icgg.org/corruption.cpi_2005_faq.html |tiêu đề=Frequently Asked Questions: TI Corruption Perceptions Index (CPI 2005) |ngày truy cập=ngày 22 tháng 11 năm 2005 }}</ref> Tổ chức định nghĩa tham nhũng là "lạm dụng chức vụ công để hưởng tư lợi".<ref name=2005FAQ/>
Mặc dù bộ luật phòng chống tham nhũng sắp được ban hành nhưng theo đánh giá của các chuyên gia về luật, tính khả thi của bộ luật này không cao. Nguyên do bởi vì chưa có sự phân quyền giữa ba nhánh lập pháp, hành pháp, tư pháp ở Việt Nam.
 
== Trừng phạt ==
Hiện nay cả ba nhánh quyền lực cơ bản này đều nằm trong tay Đảng Cộng sản Việt Nam. Đây là đảng duy nhất được phép nắm giữ quyền lực và lãnh đạo bộ máy nhà nước Việt Nam. Tất cả các lãnh đạo nhà nước Việt Nam theo một qui định bất thành văn đều phải là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam.
Tham nhũng là một tội lỗi gây hại cho quốc gia và là một trong các nguyên nhân gây ra nạn đói nghèo cho người dân nhưng nó được hiểu khác nhau tuỳ theo từng thời kỳ, tuỳ theo quan điểm của [[Giai cấp thống trị|giai cấp cầm quyền]] cũng như ý thức quyền lợi của công dân mà có các biện pháp trừng phạt khác nhau trong [[lịch sử]]:
 
* Ở thành [[Athena]] trong thời [[Hy Lạp cổ đại]], các quan chức tham nhũng sẽ bị tước [[quyền công dân]] và quyền tham gia vào các tổ chức chính trị của thành bang vì theo luật, việc nhận hối lộ đáng phải chịu sự ô nhục và ruồng bỏ mà bị tước quyền công dân cũng như việc bị huỷ bỏ sinh mạng chính trị là hình phạt ô nhục đối với dân Hy Lạp cổ đại. Cũng có khi họ bị [[tử hình]].
Một trí thức đã có bài thơ đánh giá về chống tham nhũng ở Việt Nam:
* Ở [[Byzantium]] vào [[Thế kỷ 11|thế kỉ thứ 11]], các quan chức tham nhũng thường bị làm cho [[Khiếm thị|mù mắt]] và [[Thiến|bị thiến]]. Bên cạnh việc chịu đòn và bị làm cho mù mắt, những kẻ nhận hối lộ thường bị đày ải, còn tài sản của họ thì bị tịch thu sung công. Hình phạt thiến không phải do pháp luật quy định mà là kết quả của việc xúc phạm và sỉ nhục công chúng.
* [[Cộng hòa La Mã]] áp dụng hình phạt xử tử đối với những [[Thẩm phán|quan tòa]] nhận hối lộ theo bộ luật hợp pháp đầu tiên của nước cộng hòa Twelve Tables.
* Ở [[Hoa Kỳ]] [[Lịch sử Hoa Kỳ|thời mới thành lập]] người nhận hối lộ phải đi tù hoặc nộp phạt.
* Ở [[Trung Quốc]], tham nhũng bị phạt tù, ở mức nghiêm trọng thì sẽ bị tử hình. Mỗi năm, Trung Quốc tử hình hàng chục quan chức tham nhũng, trong đó có cả những quan chức ở cấp cao trong chính quyền.
* Ở [[Việt Nam]] người nhận hối lộ sẽ được giảm nhẹ tội nếu nộp lại tiền hối lộ. Theo [[Bộ luật hình sự Việt Nam|Bộ Luật hình sự 2015]] bổ sung bởi Điểm r Khoản 1 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 cán bộ tham nhũng bị phạt tù, ở mức nghiêm trọng thì sẽ bị tử hình, nhưng trong thực tế hiếm khi mức án này được áp dụng. Từ sau năm 2015, do tham nhũng ngày càng tăng cũng như dư luận xã hội bức xúc, một số cán bộ tham nhũng cũng đã bị tuyên án tử hình.
 
Vào năm 1923, có một lần, toà án [[Moskva]] xử nhẹ một vụ ǎn hối lộ, lãnh tụ [[Vladimir Ilyich Lenin|Lenin]] liền viết trong một bức thư: ''"Không xử bắn bọn ǎn hối lộ mà xử nhẹ như thế, là một việc đáng xấu hổ cho những người [[Chủ nghĩa cộng sản|cộng sản]], những người [[cách mạng]]..."''.<ref>Báo Nhân dân, số 42, ngày 24-1-1952.</ref>
:Lo cho dân từng miếng cơm manh áo - dân đói rách
 
:Thôi khỏi lo, để dân tự liệu - dân ấm no, áo gạo thừa xuất khẩu
==Xem thêm==
:Hô diệt trừ tham nhũng - tham nhũng tràn lan
* [[Ông lớn (chính trị học)]]
:Tam quyền phân lập, minh bạch, cạnh tranh - tham nhũng chắc giảm
* [[Tham nhũng tại Việt Nam]]
* [[Chống tham nhũng ở Singapore]]
* [[Vụ bê bối 1Malaysia Development Berhad]]
 
== Chú thích ==
{{tham khảo|30em}}
 
== Liên kết ngoài ==
{{thể loại Commons|Corruption}}
Tiếng Anh
* [http://law-ref.org/CORRUPTION/index.html Hiệp định Chống tham nhũng của Liên hiệp quốc tại Law-Ref.org] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100226072207/http://law-ref.org/CORRUPTION/index.html |date = ngày 26 tháng 2 năm 2010}}
* [http://www.transparency.org/ Transparency International]
* [http://www.institutionalreform.org/ Tool to analyze anti-corruption and institutional reform]
Tiếng Việt
* [http://www2.vietnamnet.vn/chinhtri/chongthamnhung/2006/09/610886/ Chuyên trang chống tham nhũng] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060929043104/http://www1.vietnamnet.vn/chinhtri/chongthamnhung/2006/09/610886/ |date = ngày 29 tháng 9 năm 2006}} ở [[VietNamNet|Vietnam Net]]
* [http://www.vnn.vn/chinhtri/hoso/2005/07/470568/ Dự thảo luật phòng chống tham nhũng] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060422201308/http://www.vnn.vn/chinhtri/hoso/2005/07/470568/ |date = ngày 22 tháng 4 năm 2006}}
* [http://vietnamnet.vn/diendan/2005/07/470486/ Tham nhũng: Chống thế nào cho hiệu quả?]
* [http://www.nld.com.vn/tintuc/chu-diem/120170.asp 6 nhóm giải pháp chống tham nhũng] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051103123357/http://www.nld.com.vn/tintuc/chu-diem/120170.asp |date = ngày 3 tháng 11 năm 2005}}
* [http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/story/2006/04/060427_thayer_corruption.shtml Chống tham nhũng không có lời giải?]
* [http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/story/2006/04/060417_vietcorruption_tsuboi.shtml Tham nhũng giúp bảo vệ quyền lực]
* [http://www.undp.org.vn/undp/unews/features/05feat/feat03v.htm Chống Tham Nhũng Thông Qua Quản trị Quốc gia Theo Nguyên Tắc Dân Chủ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060412183642/http://www.undp.org.vn/undp/unews/features/05feat/feat03v.htm |date = ngày 12 tháng 4 năm 2006}}
* [http://vietnamese.vietnam.usembassy.gov/doc_ej1206.html Chuyển đổi văn hóa tham nhũng] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070522174301/http://vietnamese.vietnam.usembassy.gov/doc_ej1206.html |date = ngày 22 tháng 5 năm 2007}}
* [http://chongthamnhung.thanhtra.gov.vn Cổng Thông tin Phòng Chống Tham Nhũng] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090507191331/http://chongthamnhung.thanhtra.gov.vn/ |date = ngày 7 tháng 5 năm 2009}} Cổng thông tin chính thức Chống Tham Nhũng của chính phủ Việt Nam
* [http://vietnamnet.vn/chinhtri/hoso/2005/11/508665/ Chống tham nhũng - cuộc chiến "liên thời đại"]
* [http://kdlc.vn/tin-chuyen-nganh/luat-phong-chong-tham-nhung-va-nhung-dieu-can-biet.html Luật Phòng chống tham nhũng và những điều cần biết] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180405153138/http://kdlc.vn/tin-chuyen-nganh/luat-phong-chong-tham-nhung-va-nhung-dieu-can-biet.html |date = ngày 5 tháng 4 năm 2018}}
 
{{Tham nhũng}}
 
[[Thể loại:Khái niệm trong luân lý học]]
[[Thể loại:Tham nhũng| ]]
[[Thể loại:Tham nhũng chính trị]]
[[Thể loại:Tội phạm]]
[[Thể loại:Lừa dối]]
[[Thể loại:Thanh lý doanh nghiệp]]
[[Thể loại:Luật doanh nghiệp]]
[[Thể loại:Lạm dụng hệ thống luật pháp]]