Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Việt Nam Phục quốc Đồng minh Hội”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trước
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n Xoá ký tự ẩn...
 
(Không hiển thị 48 phiên bản của 24 người dùng ở giữa)
Dòng 1:
{{Thông tin đảng phái chính trị
{{Tên Hán Nôm|
title| tên = Việt Nam Phục quốc Đồng minh Hội|
ten| tên gốc = 越南復國同盟會<br>''Phục quốc Hội''<br>''Việt Nam PhụcĐộc quốclập Vận động Đồng minh Hội|''
| mã màu = #0055A4
hannom| logo = 越南復國同盟會|.svg
thanhlap=12 Tháng Ba năm [[1939]]▼
*| lãnh tụ = [[Cường Để]]▼
| chủ tịch = [[Nguyễn Hải Thần]]<br>[[Trần Văn Ân]]
| tổng thư ký = [[Đặng Nguyên Hùng]]
| phát ngôn viên = [[Nguyễn Thượng Hiền]]
| lãnh đạo 1 = [[Hồ Học Lãm]]
| lãnh đạo 2 = [[Trần Quang Vinh (Cao Đài)|Trần Quang Vinh]]
| lãnh đạo 3 = [[Ngô Đình Diệm]]
| lãnh đạo 4 = [[Nguyễn Thức Canh|Trần Hữu Công]]
| lãnh đạo 5 = [[Dương Bá Trạc]]
▲thanhlap| thành lập = [[12 Thángtháng Ba3]] năm [[1939]]
| giải tán = [[1951]]
| headquarters = [[Thượng Hải]], [[Trung Quốc]]<br>[[Quảng Tây]], [[Trung Quốc]]
| báo =
| thanh niên = [[Việt Nam Kiến quốc quân]]
| năm thành viên =
| thành viên =
| hệ tư tưởng = [[Chủ nghĩa Tam Dân]]<br>[[Quân chủ lập hiến]]
| khẩu hiệu =
| quốc gia = [[Hình:Flag of French Indochina.svg|23px]] [[Liên bang Đông Dương]]
| quốc tế =
| nghị viện châu Âu =
| màu = {{colorbox|red}} {{colorbox|white}} {{colorbox|blue}}
| trang web =
| ghi chú =
}}
'''Việt Nam Phục quốc Đồng minh Hội''' - còn gọi là '''Phục quốc Hội''' - là một tổ chức chính trị của [[người Việt]] với mục đích đánh đuổi người Pháp tại [[Liên bang Đông Dương|Đông Dương]] và khôi phục chủ quyền cho nước [[Việt Nam]].▼
 
== Lịch sử ==▼
▲'''Việt Nam Phục quốc Đồng minh Hội''' là một tổ chức chính trị của người Việt với mục đích đánh đuổi người Pháp tại [[Liên bang Đông Dương|Đông Dương]] và khôi phục chủ quyền cho nước [[Việt Nam]].
Sau khi lãnh tụ [[Phan Bội Châu]] bị bắt và quản thúc tại [[Huế]] tháng 5 năm 1925, tổ chức [[Việt Nam Quang phục Hội]] hầu như tan rã thành các nhóm hoạt động riêng rẽ. Một bộ phận hình thành nên tổ chức [[Tâm Tâm Xã]], sau đó chuyển thành [[Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên|Việt Nam Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội]].
 
MộtMãi tổđến chứcgiữa chínhthập trịniên do1930, với sự giúp đỡ của [[Matsui Iwane]], một tướng lĩnh cao cấp [[Lục quân Đế quốc Nhật Bản]], hoàngHoàng thân [[Cường Để]] chủnhiều trươnglần bắttừ đầu[[Nhật hoạtBản]] độngsang từ[[Trung Quốc]] để liên lạc lại với các nhóm Quang phục Hội, nhằm tái lập lại tổ chức. Từ năm [[1936]], tổ chức hoạt động trở lại với tên '''Việt Nam Độc lập Vận động Đồng minh Hội''' ([[chữ Hán|chữ Nho]]: 越南獨立運動同盟會) đến năm [[1938]] thì mật thám Pháp ở [[Nam Kỳ]] phát hiện sự hoạt động của Hội dưới tên Việt Nam Phục quốc Đồng minh Hội.<ref>Shiraishi Masaya. tr 16</ref> Tuy nhiên mãi đến ngày [[12 tháng 3|12 Tháng Ba]] năm [[1939]] ở [[Thượng Hải]], [[Tên gọi Trung Quốc|Trung Hoa]] dưới sự lãnh đạo của Kỳ Ngoại Hầu [[Cường Để]] và sự ủng hộ của [[Nhật Bản]] Hội mới chính thức ra mắt. Tổ chức này phát triển mạnh ở [[Nam Kỳ]], nhất là trong cộng đồng [[Cao Đài]] nên một vị chức sắc Cao Đài là Trần Quang Vinh được bầu là phó hội trưởng. Những tên tuổi khác tham gia trong Hội là Trần Phúc An (Trần Hy Thánh), Hoàng Lương (Đỗ Văn Tuân), Đoàn Kiểm Điểm.<ref>Hoang, Van Dao. tr 197-8</ref> Ban Chấp hành Trung ương của Hội có:<ref>Shiraishi Masaya. tr 19</ref>▼
▲== Lịch sử ==
▲Một tổ chức chính trị do hoàng thân [[Cường Để]] chủ trương bắt đầu hoạt động từ năm 1936 với tên '''Việt Nam Độc lập Vận động Đồng minh Hội''' (chữ Nho: 越南獨立運動同盟會) đến năm 1938 thì mật thám Pháp ở [[Nam Kỳ]] phát hiện sự hoạt động của Hội dưới tên Việt Nam Phục quốc Đồng minh Hội.<ref>Shiraishi Masaya. tr 16</ref> Tuy nhiên mãi đến ngày [[12 tháng 3|12 Tháng Ba]] năm 1939 ở [[Thượng Hải]], Trung Hoa dưới sự lãnh đạo của Kỳ Ngoại Hầu [[Cường Để]] và sự ủng hộ của [[Nhật Bản]] Hội mới chính thức ra mắt. Tổ chức này phát triển mạnh ở [[Nam Kỳ]], nhất là trong cộng đồng [[Cao Đài]] nên một vị chức sắc Cao Đài là Trần Quang Vinh được bầu là phó hội trưởng. Những tên tuổi khác tham gia trong Hội là Trần Phúc An (Trần Hy Thánh), Hoàng Lương (Đỗ Văn Tuân), Đoàn Kiểm Điểm.<ref>Hoang, Van Dao. tr 197-8</ref> Ban Chấp hành Trung ương của Hội có:<ref>Shiraishi Masaya. tr 19</ref>
* Ủy viên Tổ chức: Vũ Hải Thu ([[Nguyễn Hải Thần]])
* Ủy viên Tài chánh: Trần Hữu Công (Nguyễn Thức Canh tức [[Trần Trọng Khắc]])
* Ủy viên Tuyên truyền: Trương Anh Mẫn ([[Nguyễn Thượng Hiền]])
* Ủy viên Ngoại giao: [[Trần Hy Thánh]] ([[Trần Văn An]], còn có tên [[tiếng Nhật]] là Shibata)
* Ủy viên Huấn luyện: [[Hồ Học Lãm]] (Hồ Ngọc Lãm)
* Ủy viên Nội vụ và Nghiên cứu: Hoàng Nam Hùng
* Tổng Thư ký: Đặng Nguyên Hùng.
Hoàng Nam Hùng được bổ nhiệm tập hợp nhân sự ở Trung Hoa; Mai Văn Thông ở [[Xiêm]]; Trần Quang Vinh và [[Trần Văn Ân]] ở [[Nam Kỳ]]; [[Ngô Đình Diệm]] và Phan Thúc Ngô ở [[Trung Kỳ]]; [[Dương Bá Trạc]], Nguyễn Xuân Chữ và Lê Toàn ở [[Bắc Kỳ]].<ref>Shiraishi Masaya. tr 24</ref>
 
=== Đánh Lạng Sơn ===
Ngoài cơ quan chính trị, Việt Nam Phục quốc Đồng minh Hội còn có lực lượng vũ trang dưới tên '''Việt Nam Kiến quốc Quân''' (chữ Nho: 越南建國軍) do [[Trần Trung Lập]] làm [[tổng tư lệnh]]. Chính lực lượng khoảng 500 quân này đã theo Sư đoàn 5 (Dai-go Shidai) của [[Quân đội Nhật Bản|Quân đội Đế quốc Nhật Bản]] tiến chiếm [[Lạng Sơn]] vào Thángtháng Chín9 năm [[1940]] để áp lực Pháp ngưng chuyển vận quân nhu cho chính phủ [[Trung Hoa Dân Quốc|Trung Hoa Dân quốc]] của [[Tưởng Giới Thạch]] ở [[Trùng Khánh]]. Khí giới bắt được từ quân Pháp được phát cho quân Việt và quân số của Kiến quốc Quân tăng lên hơn 1.500 quân. Ở [[Đồng Đăng]] Kiến quốc Quân thành lập chính phủ lâm thời Việt Nam.<ref name="Shiraishi Masaya. tr 42-3">Shiraishi Masaya. tr 42-3</ref>
 
Sau đó ngày [[25 tháng 9|25 Tháng Chín]] năm 1940, Pháp và Nhật điều đình rồi tuyên bố hưu chiến; Nhật thả tù binh Pháp (1052 lính)<ref name="Second">Trần Mỹ Vân. ''A Vietnamese Royal Exile in Japan, Prince Cường Để (1882-1951)''. London: Routledge, 2005. tr 132-158</ref> và cuộc thương lượng sau giàn xếp để Nhật rút khỏi Lạng Sơn vào Thángtháng Mười10 nhưng Việt Nam Kiến quốc Quân do Trần Trung Lập chỉ huy thì quyết tử thủ.<ref> name="Shiraishi Masaya. tr 42-3<"/ref> Công sứ Paul Chauvet được [[Toàn quyền Đông Dương]] [[Jean Decoux]] phái lên Lạng Sơn mở cuộc càn quét và chủ tọa Hội đồng đề hình xét xử những người bị bắt.<ref name="Frustrated">Vũ Ngự Chiêu. ''Political and Social Change in Viet-Nam between 1940 and 1946''. Madison, WI: The University of Wisconsin, 1984. tr 67-116</ref> Sau hai tháng giao chiến Trần Trung Lập bị Pháp bắt ở rừng Đồng Nai, xã Khôn Duy, tổng Thuốc Sơn, châu Hữu Lũng, [[tỉnh Bắc Giang]]<ref>Trúc Sĩ. tr 133</ref> ngày [[26 tháng 12|26 Tháng Chạp]] năm 1940 và bị xử bắn ngày 28<ref>Hà Thúc Ký. tr 53</ref> ở Lạng Sơn. Hai mươi bảy đồng chí khác trong đó có một phụ nữ, vợ của đảng viên Vũ Nhân thì bị xử tử ở đồn Mẹt, xã Chiêu Tuần, tổng Vân Nham, tỉnh Bắc Giang.<ref>Trúc Sĩ. tr 134</ref> Đoàn Kiểm Điểm và hàng trăm đồng chí khác cũng bị giết hại.<ref>Hoang, Van Dao. tr 198</ref> Một số quân do Hoàng Lương và Nông Quốc Long chỉ huy rút được sang [[Quảng Tây]] nhưng bị Quân đội Trung Hoa Dân quốc bắt và giải giới vì cho là thân Nhật. Tuy nhiên Việt Nam Phục quốc Đồng minh Hội không bị giải tán mà hòa nhập vào [[Việt Nam Quốc dân Đảng]]<ref>Shiraishi Masaya. tr 44</ref> hay chuyển hướng sang [[Đại Việt Quốc gia Liên minh Hội]]<ref>[http://www.vninfos.com/selection/histoire/1945.html The Formulation of the National Discourse in 1945 Vietnam]</ref> của thập niên 1940.
 
==Tan Chú thích rã==
Do hành động "qua cầu rút ván" của người Nhật, rất nhiều lãnh đạo quan trọng của Phục quốc Hội đã ly khai, tìm hướng hoạt động khác. Một bộ phận chuyển sang hoạt động với [[Việt Nam Quốc dân Đảng]]<ref>Shiraishi Masaya. tr 44</ref> hay chuyển hướng sang [[Đại Việt Quốc gia Liên minh]]<ref>{{Chú thích web |url=http://www.vninfos.com/selection/histoire/1945.html |ngày truy cập=2010-03-14 |tựa đề=The Formulation of the National Discourse in 1945 Vietnam |archive-date=2013-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130802103700/http://www.vninfos.com/selection/histoire/1945.html }}</ref> của [[thập niên 1940]]. Một số thành viên như [[Hồ Học Lãm]] chuyển sang ủng hộ [[Việt Minh]] do [[Đảng Cộng sản Đông Dương]] và [[Hồ Chí Minh]] thành lập năm 1941.
{{reflist}}
 
Mặc dù vậy, người Nhật vẫn tiếp tục hỗ trợ cho các hoạt động của Phục quốc Hội nhằm phục vụ cho nhu cầu chính trị của họ ở Đông Dương. Tại nội địa, hoạt động của Phục quốc Hội chủ yếu tại Nam Kỳ, dưới sự bảo trợ của lãnh đạo Cao Đài Trần Quang Vinh. Chính lực lượng bán vũ trang Cao Đài đã tham gia cùng quân đội Nhật trong việc [[đảo chính]] Pháp tại [[Liên bang Đông Dương|Đông Dương]] ngày 9 Tháng 3 năm 1945. Tuy nhiên, sau khi nắm quyền kiểm soát tại Đông Dương, người Nhật tiếp tục duy trì ngôi vị của Hoàng đế Bảo Đại và ngừng các hoạt động bảo trợ với Phục quốc Hội. Mất chỗ dựa quan trọng và thiếu cơ sở trong nước, tháng 4 năm 1949 đảng tái lập tại [[Quảng Tây]], Trung Quốc, nhưng Phục quốc Hội bị tan rã hoàn toàn sau khi [[Cường Để]] mất năm 1951.
== Tài liệu tham khảo ==
 
* Hà Thúc Ký. ''Sống còn với Dân tộc''. ?: Phương Nghi, 2009. ▼
== Xem thêm ==▼
* [[Việt Nam Kiến quốc quân]]
* [[Việt Nam Quang phục Hội]]
* [[Đại Việt Phục hưng Hội]]
* [[Việt Nam Cách mệnh Đồng minh Hội]]
* [[Danh sách tổ chức chính trị Liên bang Đông Dương]]
==Tham khảo==
{{tham khảo|30em}}
==Thư mục==
▲* Hà Thúc Ký. ''Sống còn với Dân tộc''. ?: Phương Nghi, 2009.
* Hoang, Van Dao. ''Viet Nam Quoc Dan Dang, A Contemporary History of National Struggle: 1927-1954''. Pittsburgh, PA: RoseDog Books, 2008.
* Shiraishi Masaya(白石昌也). "The Vietnamese Phuc Quoc League and the 1940 Insurrection". Tokyo: Contemporary Asian Studies, Waseda University, 2004.
* Trúc Sĩ. "Cái chết của Trần Chủ soái và 27 nghĩa quân". ''Miền Bắc khai nguyên''. Glendale, CA: ? tái xuất bản tại Hải ngoại.
* [http://cuongde.netfirms.com/tx_KyNgoaiHauCuongDe.htm Kỳ Ngoại Hầu Cường Để và Việt Nam Phục quốc Đồng minh Hội] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100322201835/http://cuongde.netfirms.com/tx_KyNgoaiHauCuongDe.htm |date=2010-03-22 }}▼
 
▲== Xem thêm ==
▲*[[Cường Để]]
 
== Liên kết ==
▲* [http://cuongde.netfirms.com/tx_KyNgoaiHauCuongDe.htm Kỳ Ngoại Hầu Cường Để và Việt Nam Phục quốc Đồng minh Hội]
 
{{sơ khai}}
 
{{Phong trào độc lập Việt Nam}}
{{Việt Nam chống Pháp xâm lược}}
{{Đảng phái chính trị Việt Nam}}
 
[[Thể loại:Việt Nam Phục quốc Đồng minh Hội| ]]
[[Thể loại:Tổ chức chính trị Việt Nam thời Pháp thuộc]]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Việt_Nam_Phục_quốc_Đồng_minh_Hội”