Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đế quốc Gupta”
n →Chú thích: clean up, replaced: {{reflist}} → {{Tham khảo}} using AWB |
n Bot: Thêm eu:Gupta Inperioa |
||
Dòng 83: | Dòng 83: | ||
[[es:Imperio Gupta]] |
[[es:Imperio Gupta]] |
||
[[eo:Gupta imperio]] |
[[eo:Gupta imperio]] |
||
[[eu:Gupta Inperioa]] |
|||
[[fa:امپراتوری گوپتا]] |
[[fa:امپراتوری گوپتا]] |
||
[[hif:Gupta Samrajya]] |
[[hif:Gupta Samrajya]] |
Phiên bản lúc 09:13, ngày 27 tháng 1 năm 2013
Bài này nằm trong loạt bài về |
---|
Lịch sử Ấn Độ |
Tiền sử
|
Cổ đại
|
|
|
|
Cận đại
|
Hiện đại
|
Nhà Gupta
|
|||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
280–550 | |||||||||
Thủ đô | Pataliputra | ||||||||
Ngôn ngữ thông dụng | tiếng Phạn | ||||||||
Tôn giáo chính | Ấn Độ giáo Phật giáo | ||||||||
Chính trị | |||||||||
Chính phủ | Quân chủ | ||||||||
Maharajadhiraj | |||||||||
• 240s-280s | Sri-Gupta | ||||||||
• 319-335 | Chandragupta I | ||||||||
• 540-550 | Vishnugupta | ||||||||
Lịch sử | |||||||||
Thời kỳ | Antiquity | ||||||||
• Thành lập | 280 | ||||||||
• Giải thể | 550 | ||||||||
|
Vương triều Gupta tồn tại từ năm 280 tới 550 ở phần lớn Bắc Ấn Độ, Đông Nam Pakistan, một phần của Gujarat và Rajasthan mà ngày nay là Tây Ấn Độ và Bangladesh. Thủ đô của vương triều này ở Pataliputra, ngày nay là Patna, thuộc nhà nước Ấn hóa ở Bihar.
Dười thời Gupta, đất nước được thái bình thịnh trị, đồng thời nền khoa và mỹ thuật phát triển không ngừng. Các nhà sử học xếp trìeu Gupta ngang hàng với nhà Hán, nhà Đường và Đế quốc La Mã như là những nền văn minh tiên tiến thời cổ. Các nhà sử học xem thời Gupta là Thời kì hoàng kim của Ấn Độ về mặt khoa học, toán học, thiên văn học, tôn giáo và triết học Ấn Độ. Chandra Gupta I, Samudra Gupta Đại đế và Chandra Gupta II Đại đế chính là các vị vua đáng chú ý nhất của triều đại Gupta.[1] Vào thế kỷ thứ 4 CN, nhà thơ Kalidasa, tin rằng nhà Gupta đã chinh phục khoảng 21 vương quốc, cả trong và ngoài Ấn Độ, bao gồm các vương quốc của người Parasika (Ba Tư), người Huna, các bộ lạc Kamboja nằm ở phía tây và phía đông thung lũng sông Oxus, người Kinnara, Kirata.[2]
Đỉnh cao của sáng tạo văn hóa thời kì này là các tuyệt tác kiến trúc, điêu khắc và hội họa.[3] Thời kì Gupta đã sản sinh ra các học giả như Kalidasa, Aryabhata, Varahamihira, Vishnu Sharma và Vatsyayana, những người đã tạo ra những tiến bộ lớn trong nhiều lĩnh vực học thuật.[4][5]
Những thiên sử thi đầu tiên của Ấn Độ cũng được cho là đã được viết khoảng thời gian này. Đế chế dần dần suy yếu do nhiều nguyên nhân như mất dần các vùng lãnh thổ và quyền lực hoàng đế gây ra bởi các chư hầu thuở trước của họ và cuộc xâm lược của dân tộc Huna từ Trung Á [6] Sau khi đế quốc Gupta sụp đổ vào thế kỷ thứ 6, Ấn Độ, một lần nữa được cai trị bởi rất nhiều vương quốc trong khu vực. Một dòng nhỏ của gia tộc Gupta tiếp tục cai trị xứ Magadha sau khi đế quốc tan rã. Triều đại Gupta này cuối cùng bị lật đổ bởi vị vua Vardhana Harsha Vardhana, người thành lập một đế chế trong nửa đầu của thế kỷ thứ 7.
Nguồn gốc của nhà Gupta
Chú thích
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Đế quốc Gupta. |
- ^ Gupta Empire in India, art in the Gupta empire, Indian history – India. Indianchild.com. Retrieved on 2011-11-21.
- ^ Raghu Vamsa v 4.60–75
- ^ Gupta dynasty (Indian dynasty). Britannica Online Encyclopedia. Retrieved on 2011-11-21.
- ^ Mahajan, p. 540
- ^ Gupta dynasty: empire in 4th century. Britannica Online Encyclopedia. Retrieved on 2011-11-21.
- ^ Agarwal, Ashvini (1989). Rise and Fall of the Imperial Guptas, Delhi:Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-0592-5, pp.264–9
Bản mẫu:Liên kết bài chất lượng tốt Bản mẫu:Liên kết bài chất lượng tốt