Bước tới nội dung

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Năm mới”

Sửa liên kết
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Dòng 16: Dòng 16:
}}
}}


'''Năm mới''' là [[thời gian]] một [[năm lịch]] bắt đầu và phép đếm năm tăng thêm một số.
'''Năm mới''' là [[thời gian|ngày bn đếm xem trong năm qua bn đã sử dụng bao nhiêu lít dầu ăn]]


Các nền văn hóa khác nhau chào mừng sự kiện này theo nhiều phong tục riêng.<ref>Anthony Aveni, "Happy New Year! But Why Now?" in ''The Book of the Year: A Brief History of Our Seasonal Holidays'' (Oxford: [[Oxford University Press]], 2003), 11–28.</ref>
Các nền văn hóa khác nhau chào mừng sự kiện này theo nhiều phong tục riêng.<ref>Anthony Aveni, "Happy New Year! But Why Now?" in ''The Book of the Year: A Brief History of Our Seasonal Holidays'' (Oxford: [[Oxford University Press]], 2003), 11–28.</ref>

Phiên bản lúc 01:32, ngày 13 tháng 1 năm 2017

Năm mới
Năm mới
Pháo hoa đêm giao thừa mừng năm mới tại Copacabana, Rio de Janeiro, thủ đô của Brasil.
Ngày1 tháng 1
Tần suấthàng năm

Năm mới là ngày bn đếm xem trong năm qua bn đã sử dụng bao nhiêu lít dầu ăn

Các nền văn hóa khác nhau chào mừng sự kiện này theo nhiều phong tục riêng.[1]

Năm mới của Lịch Gregorius, hệ thống lịch được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay, năm mới được tổ chức vào ngày 1 tháng 1. Lịch La Mã (trễ nhất là khoảng sau năm 713 trước Công Nguyên) và kế tục là Lịch Julius cũng lấy ngày 1 tháng 1 là thời điểm Năm mới.

Vì lý do lịch sử, nhiều hệ thống lịch khác được sử dụng ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới, một số thì dùng phép đếm số cho năm, số khác thì không.

Trình tự tháng là từ tháng 1 đến tháng 12 trong lịch La Mã dưới thời trị vì của Numa Pompilius vào khoảng năm 700 trước công nguyên theo Plutarch và Macrobius và được liên tục sử dụng từ thời điểm đó. Nhiều quốc gia như Cộng hòa Séc, Ý, Tây Ban Nha, Vương quốc Anh, Hoa Kỳ và Hoa Kỳ đánh dấu ngày 1 tháng 1 là một ngày lễ quốc gia.

Trong thời Trung Cổ ở Tây Âu, trong khi lịch Julius vẫn đang sử dụng, chính quyền nhiều nơi lại đổi ngày bắt đầu năm mới: ngày 1 tháng 3, ngày 25 tháng 3, ngày lễ Phục sinh, ngày 1 tháng 9 và ngày 25 tháng 12. Sự thay đổi từ 25 tháng 3, Lễ truyền tin, một trong bốn Ngày đầu quý - đến ngày 1 tháng 1 diễn ra tại Scotland năm 1600, trước khi James VI của Scotland lên ngôi vương nước Anh năm 1603 và trước khi thành lập Vương quốc Anh năm 1707. Tại Anh và xứ Wales (và trong tất cả các lãnh địa của Anh, bao gồm cả vùng thuộc địa châu Mỹ của Anh), năm 1751 bắt đầu vào ngày 25 tháng 3 và kéo dài 282 ngày, còn năm 1752 bắt đầu vào ngày 1 tháng 1.[2] Kể từ năm 1582, sau sự kiện Chuẩn thuận lịch Gregorius, đổi Lịch cũ sang Lịch mới, sự kiện Năm mới lại được tổ chức cùng ngày 1 tháng 1.

Việc lịch Gregorius được chính thức sử dụng rộng rãi làm cho mốc Năm mới ngày 1 tháng 1 dương lịch hầu như mang giá trị toàn cầu. Nhiều vùng và địa phương trên thế giới sử dụng các hệ thống lịch khác với nhiều tập quán văn hóa và tín ngưỡng đặc trưng đi kèm. Ở Mỹ Latinh, nhiều nền văn hóa bản địa vẫn tiếp tục các nghi thức truyền thống dựa vào lịch riêng của họ. Israel, Trung Quốc, Ấn Độ và nhiều nước khác vẫn tiếp tục tổ tức mừng Năm mới của họ vào những ngày khác nhau.

Dưới đây là danh sách các sự kiện mừng năm mới phổ biến nhất ở thời hiện đại, được sắp xếp và nhóm lại bằng cách so sánh tương đối với lịch Gregorius.

Theo tháng hoặc mùa

Tháng 1

  • Ngày đầu tiên trong năm thường trong lịch Lịch Gregorius được sử dụng ở hầu hết các quốc gia.
    • Trái ngược với đức tin phổ biến ở phương Tây, Năm mới thường của ngày 1 tháng 1 không phải là một ngày lễ Chính thống giáo Đông phương. Lịch phụng vụ Chính thống giáo không có quy định đối với lễ kỉ niệm Năm mới. Ngày 1 tháng 1 tự bản chất nó là một ngày lễ tôn giáo, bởi đây là ngày cắt bao quy đầu của Chúa (8 ngày sau khi ngài sinh ra) và một lễ kỉ niệm của các vị thánh. Trong khi lịch phụng vụ bắt đầu vào ngày 1 tháng 9, không có bất kì quy định tôn giáo đặc biệt nào gắn liền với sự khởi đầu của một chu kì mới. Các quốc gia theo Chính thống giáo Đông phương tuy vậy vẫn có thể tổ chức lễ theo kiểu dân sự để ăn mừng Năm mới. Các nước sử dụng lịch Julius sửa đổi (đồng nhất ngày tháng với lịch Gregorius) bao gồm Bulgaria, Cộng hòa Síp, Ai Cập, Hy Lạp, România, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ vừa tổ chức ngày lễ tôn giáo, vừa tốt chức ăn mừng dân sự nhân ngày 1 tháng 1. Ở các nước và vùng khác, nơi nhà thờ Chính thống giáo vẫn còn sử dụng lịch Julius như Gruzia, Jerusalem, Nga, Cộng hòa Macedonia, Serbia, Montenegro và Ukraina, Năm mới được tổ chức vào ngày 1 tháng 1 của lịch dân sự, trong khi ngày lễ tôn giáo này lại tổ chức vào ngày 14 tháng 1 (tức là ngày 1 tháng 1 lịch Julius), theo như lịch phụng vụ.

Năm mới Á Đông

  • Tết Trung Quốc (Xuân tiết 春節 hoặc Nông lịch tân niên 農曆新年), được tổ chức vào những ngày đầu tiên của năm âm lịch, vài ngày sau bắt đầu tiết Lập xuân. So với lịch Gregorius, ngày này rơi vào khoảng từ 21 tháng 1 tới 21 tháng 2. Theo truyền thống, tên gọi của năm được ghép bởi 10 địa chi và 12 thiên can, tạo ra chu kỳ 60 năm gọi là Lục thập hoa giáp. Tết âm lịch là sự kiện quan trọng nhất trong năm của người Trung Hoa.
  • Seollal là tết cổ truyền của người Triều Tiên, giống như tết của người Trung Hoa, Seollal cũng dựa vào âm lịch. Mặc dù ngày 1 tháng 1 dương lịch được xem là ngày đầu năm chính thức ở thời hiện đại, Seollal, diễn ra đầu năm âm lịch vẫn giữ ý nghĩa lớn hơn trong truyền thống của người Triều Tiên. Vào ngày đầu năm âm lịch, người Triều Tiên chúc nhau may mắn và tránh nghĩ đến điều không tốt đẹp. Vào thời khắc giao thừa, những người trong gia đình và họ hàng ngồi lại với nhau để ôn lại những việc đã qua trong năm cũ.
  • Tết Nguyên Đán là sự kiện mừng năm mới cổ truyền của người Việt Nam, vì cũng sử dụng âm lịch như người Trung Quốc, tết cổ truyền Việt Nam và Trung Quốc thường diễn ra cùng ngày.
  • Năm mới của Người Tây Tạng có tên là Losar và thường rơi vào giai đoạn từ tháng 1 tới tháng 3.

Tháng 2

Tháng 3

  • Nền văn minh cổ Babylon tổ chức Năm mới của họ vào kỳ Trăng non đầu tiên sau Điểm xuân phân. Các nghi thức thời kỳ cổ đại diễn ra trong 11 ngày.[4]
  • Nava (năm) Varsha (mới) được tổ chức ở nhiều vùng của Ấn Độ trong khoảng tháng 3-4.
  • Nowruz, năm mới Iran là ngày điểm xuân phân, thường là 20 hoặc 21 tháng 3, đánh dấu sự bắt đầu của mùa xuân. Năm mới của tín đồ Hỏa giáo cũng trùng với năm mới Nowruz của người Iran, được tổ chức bởi cộng đồng Hỏa giáo Parsis ở Ấn Độ và tín đồ Hỏa giáo và người Ba Tư khắp nơi trên thế giới. Theo lịch Bahá'í, năm mới diễn ra ngày điểm xuân phân tức ngày 20 hoặc ngày 21 tháng 3, và được gọi là Naw-Rúz. Truyền thống của người Iran này cũng du nhập và các dân tộc Trung Á, trong đó có người người Kazakh, người Uzbek, và người Duy Ngô Nhĩ, và được biết đến với tên gọi Nauryz. Sự kiện này thường được tổ chức vào ngày 22 tháng 3.
  • Nyepi là năm mới của người Bali, dựa theo lịch Saka (lịch Bali-Java), và rơi vào dịp năm mới âm lịch của người Bali (trong năm 2016 là ngày 9 tháng 3). Vào ngày này, người ta giữ không khí yên tĩnh, kiêng ăn và dành thời gian cho thiền định: diễn ra trong một ngày từ 6 giờ sáng đến 6 giờ sáng ngày hôm sau, người Bali dành ngày Nyepi để tự ngẫm về mình và như thế, bất cứ hoạt động nào có thể ảnh hưởng tới việc này đều bị hạn chế. Mặc dù khởi đầu là một ngày lễ Ấn giáo, Nyepi được tất cả cư dân Bali cử hành. Thậm chí du khách khi đến Bali dịp này cũng phải tuân thủ nghi thức trong ngày này; mặc dù họ có thể thoải mái sinh hoạt trong khách sạn, không ai được phép ra bãi biển hoặc đường phố, ngay cả sân bay duy nhất ở Bali cũng đóng cửa vào ngày này. Ngoại lệ duy nhất là các xe cứu thương vận chuyển người đang trong điều kiện hiểm nghèo hoặc phụ nữ sắp sinh con. Cũng thế, người Java cũng tổ chức tết Satu Suro trong ngày này.
  • Ugadi là lễ Năm mới của người Telugu và người Kannada, thường rơi vào tháng 3 hoặc tháng 4. Cư dân các bang Andhra Pradesh, Telangana và Karnataka ở miền Nam Ấn Độ chào đón năm mới vào các tháng này. This day is celebrated across entire Andhra Pradesh and Karnataka as Ugadi (in Sanskrit, Yuga (era or epoch or year) + adi (the beginning or the primordial), start of a new year). The first month is Chaitra Masa. Masa means month.
  • Kashmiri Calendar, Navreh (New Year): 5083 Saptarshi/2064 Vikrami/2007–08 AD, 19 March. This holy day of Kashmiri Brahmins has been celebrated for several millennia.
  • Gudi Padwa is celebrated as the first day of the Hindu year by the people of Maharashtra, India and Sanskar Padwa is celebrated in Goa. This day falls in March or April and coincides with Ugadi. (see: Deccan)
  • Sindhi festival of Cheti Chand is celebrated on the same day as Ugadi/Gudi Padwa to mark the celebration of the Sindhi New Year.
  • The Thelemic New Year on 20 March (or on April 8 by some accounts) is usually celebrated with an invocation to Ra-Hoor-Khuit, commemorating the beginning of the New Aeon in 1904. It also marks the start of the twenty-two-day Thelemic holy season, which ends at the third day of the writing of The Book of the Law. This date is also known as The Feast of the Supreme Ritual. There are some that believe the Thelemic New Year falls on either 19, 20, or 21 March, depending on the vernal equinox, this is The Feast for the Equinox of the Gods which is held on the vernal equinox of each year to commemorate the founding of Thelema in 1904. In 1904 the vernal equinox was on a 21st, and it was the day after Aleister Crowley ended his Horus Invocation that brought on the new Æon and Thelemic New Year.

Nội dung

Tham khảo

  1. ^ Anthony Aveni, "Happy New Year! But Why Now?" in The Book of the Year: A Brief History of Our Seasonal Holidays (Oxford: Oxford University Press, 2003), 11–28.
  2. ^ Calendar (New Style) Act 1750 (Act of the UK Parliament) http://www.legislation.gov.uk/apgb/Geo2/24/23/data.pdf - see also http://www.adsb.co.uk/date_and_time/calendar_reform_1752/
  3. ^ El Calendario Mexica y la Cronografía, Rafael Tena. INAH-CONACULTA. 2008 p 80-81.
  4. ^ Tek Web Visuals, Cochina. “New Year's Day”. World e scan. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2011.

Xem thêm

Liên kết ngoài

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Năm_mới&oldid=26118518”