ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ยุทธการที่เซ็กเพ็ก"
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัด 30: | บรรทัด 30: | ||
[[ไฟล์:Chibizhizhan eng2.png|thumb|right|แผนที่บริเวณศึก]] |
[[ไฟล์:Chibizhizhan eng2.png|thumb|right|แผนที่บริเวณศึก]] |
||
'''ยุทธการที่ผาแดง''' หรือ '''ศึกผาแดง''' ({{lang-en|Battle of Red Cliffs}}; {{zh|s=赤壁之战|t=赤壁之戰|p=Chì bì zhī zhàn}}) หรือ '''ศึกเซ็กเพ็ก''' (Battle of Chìbì) หรือ '''ศึกเปี๊ยะเชียะ''' หรือ '''ศึกชื่อปี้''' เป็นสงครามที่มีความสำคัญที่สุดสงครามหนึ่งในยุคปลาย[[ราชวงศ์ฮั่น]]ในรัชสมัยของ[[พระเจ้าฮั่นเหี้ยนเต้]] ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของ[[ยุคสามก๊ก]]ใน[[ประเทศจีน]]ในเวลาต่อมา ศึกผาแดงนี้เกิดขึ้นใน ค.ศ. 208 โดยฝั่งหนึ่งเป็นกองทัพพันธมิตรของ[[เล่าปี่]]และ[[ซุนกวน]]ทางตอนใต้ และอีกฝั่งคือทัพของ[[โจโฉ]]ทางตอนเหนือ ซุนกวนและเล่าปี่นั้นได้ชัยชนะเหนือโจโฉ ทำให้ความพยายามในการยึดดินแดนทางใต้ของโจโฉต้องล้มเหลวลง โดยจุดแตกหักเกิดขึ้น ณ ตำบลที่เรียกว่า "เซ็กเพ็ก" (ผาแดง) ริมแม่น้ำ[[แยงซีเกียง]] ศึกผาแดงนี้นับว่าเป็นศึกที่มีชื่อเสียงมากที่สุดในสามก๊กและ[[ประวัติศาสตร์จีน]]ก็ว่าได้ โดยมีการบันทึกไว้ใน[[วรรณกรรมสามก๊ก]]ถึง 8 บท จากทั้งหมด 120 บท และมีกวีชาวจีนมากมายในชั้นหลังที่ได้จารึกไว้ถึงเหตุการณ์นี้ เช่น [[หลี่ไป๋]]<ref name=สาม/> |
'''ยุทธการที่ผาแดง''' หรือ '''ศึกผาแดง''' ({{lang-en|Battle of Red Cliffs}}; {{zh|s=赤壁之战|t=赤壁之戰|p=Chì bì zhī zhàn}}) หรือ '''ศึกเซ็กเพ็ก''' (Battle of Chìbì) หรือ '''ศึกเปี๊ยะเชียะ''' หรือ '''ศึกชื่อปี้''' เป็นสงครามที่มีความสำคัญที่สุดสงครามหนึ่งในยุคปลาย[[ราชวงศ์ฮั่น]]ในรัชสมัยของ[[พระเจ้าฮั่นเหี้ยนเต้]] ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของ[[ยุคสามก๊ก]]ใน[[ประเทศจีน]]ในเวลาต่อมา ศึกผาแดงนี้เกิดขึ้นใน ค.ศ. 208 โดยฝั่งหนึ่งเป็นกองทัพพันธมิตรของ[[เล่าปี่]]และ[[ซุนกวน]]ทางตอนใต้ และอีกฝั่งคือทัพของ[[โจโฉ]]ทางตอนเหนือ ซุนกวนและเล่าปี่นั้นได้ชัยชนะเหนือโจโฉ ทำให้ความพยายามในการยึดดินแดนทางใต้ของโจโฉต้องล้มเหลวลง โดยจุดแตกหักเกิดขึ้น ณ ตำบลที่เรียกว่า "เซ็กเพ็ก" (ผาแดง) ริมแม่น้ำ[[แยงซีเกียง]] ศึกผาแดงนี้นับว่าเป็นศึกที่มีชื่อเสียงมากที่สุดในสามก๊กและ[[ประวัติศาสตร์จีน]]ก็ว่าได้ โดยมีการบันทึกไว้ใน[[วรรณกรรมสามก๊ก]]ถึง 8 บท จากทั้งหมด 120 บท และมีกวีชาวจีนมากมายในชั้นหลังที่ได้จารึกไว้ถึงเหตุการณ์นี้ เช่น [[หลี่ไป๋]]<ref name=สาม/> ใน[[สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน)]]เรียกตอนนี้ว่า "โจโฉแตกทัพเรือ"<ref name=อุย/> |
||
ข้อมูลทางประวัติศาสตร์ของศึกผาแดงยังคงเป็นที่ถกเถียงมาจนถึงปัจจุบัน แม้แต่สถานที่รบยังกำหนดชี้ชัดลงไปไม่ได้ แต่เชื่อกันว่าจุดที่โจโฉถูกเผาทัพเรือนั้น เป็นหน้าผาติดแม่น้ำแยงซีเกียง อยู่ห่างจากเมือง[[ชื่อปี้]] ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือประมาณ 36 กิโลเมตร ในปัจุบัน โดยสถานที่เกิดเหตุนั้น มีจารึกตัวอักษรสีแดงที่ไม่ทราบว่าผู้ใดเป็นผู้จารึก แต่เป็นจารึกสมัย[[ราชวงศ์ถัง]] และเหตุที่ได้ชื่อว่า "ชื่อปี้" (赤壁; ออกเสียง "เซ็กเพ็ก" ตาม[[สำเนียงแต้จิ๋ว]]) ที่แปลได้ว่า "หน้าผาแดง" ก็คือเปลวไฟที่เผาผลาญกองทัพเรือของโจโฉ<ref name=สาม>{{cite web|work=ไทยพีบีเอส|url=https://www.youtube.com/watch?v=XSYbV-rX9T0|date=2016-01-10|accessdate=2017-06-15|title=Spirit of Asia : เดินบนแผ่นดินสามก๊ก (10 ม.ค. 59)}}</ref> |
ข้อมูลทางประวัติศาสตร์ของศึกผาแดงยังคงเป็นที่ถกเถียงมาจนถึงปัจจุบัน แม้แต่สถานที่รบยังกำหนดชี้ชัดลงไปไม่ได้ แต่เชื่อกันว่าจุดที่โจโฉถูกเผาทัพเรือนั้น เป็นหน้าผาติดแม่น้ำแยงซีเกียง อยู่ห่างจากเมือง[[ชื่อปี้]] ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือประมาณ 36 กิโลเมตร ในปัจุบัน โดยสถานที่เกิดเหตุนั้น มีจารึกตัวอักษรสีแดงที่ไม่ทราบว่าผู้ใดเป็นผู้จารึก แต่เป็นจารึกสมัย[[ราชวงศ์ถัง]] และเหตุที่ได้ชื่อว่า "ชื่อปี้" (赤壁; ออกเสียง "เซ็กเพ็ก" ตาม[[สำเนียงแต้จิ๋ว]]) ที่แปลได้ว่า "หน้าผาแดง" ก็คือเปลวไฟที่เผาผลาญกองทัพเรือของโจโฉ<ref name=สาม>{{cite web|work=ไทยพีบีเอส|url=https://www.youtube.com/watch?v=XSYbV-rX9T0|date=2016-01-10|accessdate=2017-06-15|title=Spirit of Asia : เดินบนแผ่นดินสามก๊ก (10 ม.ค. 59)}}</ref> |
||
บรรทัด 42: | บรรทัด 42: | ||
== การบันทึกในพงศาวดาร == |
== การบันทึกในพงศาวดาร == |
||
กลอุบายใช้ไฟของอุยกายทำให้ทัพโจโฉพ่ายแพ้ย่อยยับ หลังจากนั้นจิวยี่และเล่าปี่ก็ไล่ตามโจมตีทัพโจโฉที่แตกพ่ายไป และฝ่ายเล่าปี่ก็แยกทัพไปยึดหัวเมืองเกงจิ๋วใต้ ส่วนจิวยี่นั้นทำสงครามกับโจหยินอยู่อีกเกือบปีก็สามารถยึดเกงจิ๋วเหนือได้เกือบทั้งหมด |
อุยกายเป็นผู้เสนอจิวยี่ให้ใช้แผนสวามิภักดิ์ รวมถึงการใช้เรือไฟ กลอุบายใช้ไฟของอุยกายทำให้ทัพโจโฉพ่ายแพ้ย่อยยับ หลังจากนั้นจิวยี่และเล่าปี่ก็ไล่ตามโจมตีทัพโจโฉที่แตกพ่ายไป และฝ่ายเล่าปี่ก็แยกทัพไปยึดหัวเมืองเกงจิ๋วใต้ ส่วนจิวยี่นั้นทำสงครามกับโจหยินอยู่อีกเกือบปีก็สามารถยึดเกงจิ๋วเหนือได้เกือบทั้งหมด ในศกครั้งนี้ อุกายได้รับการสรรเสริญชื่นชมอย่างมาก<ref name=อุย>หน้า 3, "อุยกาย ผู้ชนะศึกผาแดง". "ชักธงรบ" โดย กิเลน ประลองเชิง. '''ไทยรัฐ'''ปีที่ 68 ฉบับที่ 21727: วันจันทร์ที่ 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2560 แรม 9 ค่ำ เดือน 8 ปีระกา</ref> |
||
แต่โจโฉเองไม่ยอมรับผลแพ้ในการศึกครั้งนี้ เขียนจดหมายถึงซุนกวนอ้างว่าตนเองไม่ได้แพ้จิวยี่ แต่เพราะโรคระบาดทำให้ต้อง |
แต่โจโฉเองไม่ยอมรับผลแพ้ในการศึกครั้งนี้ เขียนจดหมายถึงซุนกวนอ้างว่าตนเองไม่ได้แพ้จิวยี่ แต่เพราะโรคระบาดจึงทำให้ต้องยกทัพกลับ และผู้ที่ออกอุบายเอาธนูจากโจโฉไม่ใช่ขงเบ้ง แต่เป็นซุนกวน เหตุการณ์นี้เกิดภายหลังศึกนี้ถึง 5 ปี ([[ยุทธการหับป๋า]]) เมื่อซุนกวนลงเรือไปสอดแนมค่ายโจโฉที่แห้ฝือ แต่ถูกทหารยามจับได้จึงเกิดการปะทะ ในครั้งนั้นทหารโจโฉยิงธนูใส่เรือซุนกวนจนเอียงไปข้างนึง ซุนกวนจึงสั่งให้หันข้างเรือไปรับธนูเพื่อถ่วงให้กลับมาตรงเหมือนเดิม จากนั้นจึงแล่นกลับ<ref>หน้า 12 ต่างประเทศ, ''ขงเบ้ง' เก่งการรบและกลศึก ?'' โดย ดร.ประศาสน์ ตั้งมติธรรม. "เข้าใจโลก". '''กรุงเทพธุรกิจ'''ปีที่ 27 ฉบับที่ 9489: วันจันทร์ที่ 15 กันยายน พ.ศ. 2557</ref> |
||
== ในวัฒนธรรมร่วมสมัย == |
== ในวัฒนธรรมร่วมสมัย == |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 15:13, 17 กรกฎาคม 2560
29°52′11″N 113°37′13″E / 29.86972°N 113.62028°E
ยุทธการที่ผาแดง | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ สามก๊ก | |||||||
หน้าผาเซ็กเพ็ก หรือ ชื่อปี้ สถานที่เกิดเหตุจริงในปัจจุบันที่มีอักษรจารึกไว้ ปัจจุบันอยู่ในมณฑลเหอเป่ย | |||||||
| |||||||
คู่สงคราม | |||||||
ซุนกวน เล่าปี่ | โจโฉ | ||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||
จิวยี่ เทียเภา เล่าปี่ | โจโฉ | ||||||
กำลัง | |||||||
50,000 นาย | 830,000 นาย[1] | ||||||
ความสูญเสีย | |||||||
ไม่ทราบ | ไม่ทราบ แต่พอจะทราบได้ว่าสูญเสียไปเป็นจำนวนมาก |
ยุทธการที่ผาแดง หรือ ศึกผาแดง (อังกฤษ: Battle of Red Cliffs; จีนตัวย่อ: 赤壁之战; จีนตัวเต็ม: 赤壁之戰; พินอิน: Chì bì zhī zhàn) หรือ ศึกเซ็กเพ็ก (Battle of Chìbì) หรือ ศึกเปี๊ยะเชียะ หรือ ศึกชื่อปี้ เป็นสงครามที่มีความสำคัญที่สุดสงครามหนึ่งในยุคปลายราชวงศ์ฮั่นในรัชสมัยของพระเจ้าฮั่นเหี้ยนเต้ ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของยุคสามก๊กในประเทศจีนในเวลาต่อมา ศึกผาแดงนี้เกิดขึ้นใน ค.ศ. 208 โดยฝั่งหนึ่งเป็นกองทัพพันธมิตรของเล่าปี่และซุนกวนทางตอนใต้ และอีกฝั่งคือทัพของโจโฉทางตอนเหนือ ซุนกวนและเล่าปี่นั้นได้ชัยชนะเหนือโจโฉ ทำให้ความพยายามในการยึดดินแดนทางใต้ของโจโฉต้องล้มเหลวลง โดยจุดแตกหักเกิดขึ้น ณ ตำบลที่เรียกว่า "เซ็กเพ็ก" (ผาแดง) ริมแม่น้ำแยงซีเกียง ศึกผาแดงนี้นับว่าเป็นศึกที่มีชื่อเสียงมากที่สุดในสามก๊กและประวัติศาสตร์จีนก็ว่าได้ โดยมีการบันทึกไว้ในวรรณกรรมสามก๊กถึง 8 บท จากทั้งหมด 120 บท และมีกวีชาวจีนมากมายในชั้นหลังที่ได้จารึกไว้ถึงเหตุการณ์นี้ เช่น หลี่ไป๋[2] ในสามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน)เรียกตอนนี้ว่า "โจโฉแตกทัพเรือ"[3]
ข้อมูลทางประวัติศาสตร์ของศึกผาแดงยังคงเป็นที่ถกเถียงมาจนถึงปัจจุบัน แม้แต่สถานที่รบยังกำหนดชี้ชัดลงไปไม่ได้ แต่เชื่อกันว่าจุดที่โจโฉถูกเผาทัพเรือนั้น เป็นหน้าผาติดแม่น้ำแยงซีเกียง อยู่ห่างจากเมืองชื่อปี้ ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือประมาณ 36 กิโลเมตร ในปัจุบัน โดยสถานที่เกิดเหตุนั้น มีจารึกตัวอักษรสีแดงที่ไม่ทราบว่าผู้ใดเป็นผู้จารึก แต่เป็นจารึกสมัยราชวงศ์ถัง และเหตุที่ได้ชื่อว่า "ชื่อปี้" (赤壁; ออกเสียง "เซ็กเพ็ก" ตามสำเนียงแต้จิ๋ว) ที่แปลได้ว่า "หน้าผาแดง" ก็คือเปลวไฟที่เผาผลาญกองทัพเรือของโจโฉ[2]
เบื้องหลัง
ในวรรณคดี เล่าปี่ต้องทิ้งเมืองซินเอี๋ยและอ้วนเสียอพยพราษฎรจำนวนมาก เพื่อหนีการตามล่าจากโจโฉไปอยู่ที่เมืองแฮเค้าของเล่ากี๋ จากนั้นจึงส่งขงเบ้งไปเป็นทูตเจรจาขอให้ซุนกวนร่วมกันต้านโจโฉ ขณะที่โจโฉสามารถยึดเกงจิ๋วที่เดิมเป็นของเล่าเปียวได้สำเร็จ เพราะชัวมอคิดทรยศยอมยกเมืองให้โจโฉ ซึ่งภายหลังโจโฉก็สั่งสังหารเล่าจ๋องและชัวฮูหยินเสีย และประหารชัวมอและเตียวอุ๋น ตามแผนของจิวยี่ แม่ทัพใหญ่ฝ่ายง่อก๊ก
ฝ่ายขงเบ้งเมื่อไปถึงกังตั๋ง ต้องเผชิญกับที่ปรึกษาของซุนกวนหลายคนรุมถล่มด้วยวาจา แต่สามารถโต้กลับไปได้ทุกคน ในที่สุดซุนกวนและจิวยี่ก็ตัดสินใจรบกับโจโฉเพราะถูกขงเบ้งยั่วจนเกิดโทสะ ทั้ง 2 ทัพตั้งทัพคอยประจัญบานกัน ตลอดเวลาที่ขงเบ้งอยู่ที่นี่ จิวยี่พยายามหาทุกวิถีทางที่จะหาเรื่องสังหารขงเบ้งให้ได้ แต่ขงเบ้งก็สามารถเอาตัวรอดไปได้ทุกครั้ง เช่น สั่งเกณฑ์ขงเบ้งให้ทำลูกธนูแสนดอกให้เสร็จภายใน 10 วัน แต่ขงเบ้งขอเวลาแค่ 3 วัน โดยการใช้เรือเบาบรรทุกหุ่นฟางแล่นไปหาฝ่ายโจโฉในยามดึกหลังเที่ยงคืนขณะที่หมอกลงจัด ทหารฝ่ายโจโฉจึงระดมยิงธนูเข้าใส่ แต่ก็ติดกับหุ่นฟาง ลูกธนูแสนดอกจึงได้โดยไม่ต้องออกแรงอะไร และอีกครั้งเมื่อจิวยี่ต้องการลมอาคเนย์เพื่อเผาทัพเรือโจโฉ ที่ถูกผูกเป็นแพเดียวกันด้วยอุบายของบังทอง แต่เนื่องจากเป็นฤดูหนาวไม่มีลมอาคเนย์ จิวยี่เครียดกับเรื่องนี้จนกระอักเลือดล้มป่วยลง ขงเบ้งจึงทำพิธีเรียกลมขึ้น (ขงเบ้งแสร้งทำเพื่อหนีลงเรือของจูล่งที่มารับ) ในที่สุดเมื่อถึงวันที่ต้องแตกหัก ตรงกับวันแรม 5 ค่ำ เดือนอ้าย (ตรงกับวันที่ 10 เดือน 10 ตามปฏิทินจีน) ลมอาคเนย์ก็มา ในที่สุดก็สามารถเผากองทัพของโจโฉให้ราบคาบได้ โจโฉต้องหลบหนีไปอย่างทุลักทุเลเกือบเอาชีวิตไม่รอด และขงเบ้งก็ได้ให้กวนอูดักพบโจโฉเป็นด่านสุดท้าย เพื่อที่จะให้กวนอูไว้ชีวิตโจโฉ เพื่อล้างบุญคุณที่เคยมีต่อกันในอดีตด้วย
หลังจากเสร็จสิ้นศึกนี้ ทัพซุนเล่านั้นได้ยึดดินแดนเกงจิ๋วเกือบทั้งหมด โดยทัพจิวยี่สามารถเอาชนะโจหยินยึดเมืองกังเหลงได้ ส่วนเล่าปี่นั้นได้ยึดครองดินแดนเกงจิ๋วใต้ทั้งหมด
การบันทึกในพงศาวดาร
อุยกายเป็นผู้เสนอจิวยี่ให้ใช้แผนสวามิภักดิ์ รวมถึงการใช้เรือไฟ กลอุบายใช้ไฟของอุยกายทำให้ทัพโจโฉพ่ายแพ้ย่อยยับ หลังจากนั้นจิวยี่และเล่าปี่ก็ไล่ตามโจมตีทัพโจโฉที่แตกพ่ายไป และฝ่ายเล่าปี่ก็แยกทัพไปยึดหัวเมืองเกงจิ๋วใต้ ส่วนจิวยี่นั้นทำสงครามกับโจหยินอยู่อีกเกือบปีก็สามารถยึดเกงจิ๋วเหนือได้เกือบทั้งหมด ในศกครั้งนี้ อุกายได้รับการสรรเสริญชื่นชมอย่างมาก[3]
แต่โจโฉเองไม่ยอมรับผลแพ้ในการศึกครั้งนี้ เขียนจดหมายถึงซุนกวนอ้างว่าตนเองไม่ได้แพ้จิวยี่ แต่เพราะโรคระบาดจึงทำให้ต้องยกทัพกลับ และผู้ที่ออกอุบายเอาธนูจากโจโฉไม่ใช่ขงเบ้ง แต่เป็นซุนกวน เหตุการณ์นี้เกิดภายหลังศึกนี้ถึง 5 ปี (ยุทธการหับป๋า) เมื่อซุนกวนลงเรือไปสอดแนมค่ายโจโฉที่แห้ฝือ แต่ถูกทหารยามจับได้จึงเกิดการปะทะ ในครั้งนั้นทหารโจโฉยิงธนูใส่เรือซุนกวนจนเอียงไปข้างนึง ซุนกวนจึงสั่งให้หันข้างเรือไปรับธนูเพื่อถ่วงให้กลับมาตรงเหมือนเดิม จากนั้นจึงแล่นกลับ[4]
ในวัฒนธรรมร่วมสมัย
- สามก๊ก โจโฉแตกทัพเรือ (Red Cliff) ภาพยนตร์ที่สร้างจากโครงเรื่องสามก๊กตอนนี้ นำแสดงโดย เหลียง เฉาเหว่ย, ทาเคชิ คาเนชิโร, จาง เฟิงอี้, หลิน จื้อหลิง กำกับโดย จอห์น วู
- ชิบิ ศึกผาแดง เกมออนไลน์ที่มีโครงเรื่องจากสามก๊กตอนนี้
อ้างอิง
- ↑ "11th century writer's statue erected in Hubei province". Xinhua News Agency, January 19, 1983. Retrieved on July 22, 2007.
- ↑ 2.0 2.1 "Spirit of Asia : เดินบนแผ่นดินสามก๊ก (10 ม.ค. 59)". ไทยพีบีเอส. 2016-01-10. สืบค้นเมื่อ 2017-06-15.
- ↑ 3.0 3.1 หน้า 3, "อุยกาย ผู้ชนะศึกผาแดง". "ชักธงรบ" โดย กิเลน ประลองเชิง. ไทยรัฐปีที่ 68 ฉบับที่ 21727: วันจันทร์ที่ 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2560 แรม 9 ค่ำ เดือน 8 ปีระกา
- ↑ หน้า 12 ต่างประเทศ, ขงเบ้ง' เก่งการรบและกลศึก ? โดย ดร.ประศาสน์ ตั้งมติธรรม. "เข้าใจโลก". กรุงเทพธุรกิจปีที่ 27 ฉบับที่ 9489: วันจันทร์ที่ 15 กันยายน พ.ศ. 2557
แหล่งข้อมูลอื่น
- "ตามรอยสามก๊ก "ยุทธภูมิแดงที่เมืองอู่ฮั่น"". ผู้จัดการออนไลน์.