Gelişmekte olan ülke

  Gelişmiş ülkeler

  Gelişmekte olan ülkeler

  Az gelişmiş ülkeler

  Veri olmayan ülkeler

Gelişmekte olan ülkeler, ekonomik ve coğrafi bir terim olarak gelişmiş ülkelerden bir kademe geride yer alan ve dünyanın çoğu ülkesinin değerlendirildiği kategoridir.

Gelişmekte olan ülkelerde gelişmiş ülkelere göre daha düşük bir yaşam standardı, tam olarak gelişmemiş bir sanayi alt yapısı ve görece daha düşük insani gelişim endeksi mevcuttur. İthalat ve ihracat bakımından daha güçlü bir yapıya doğru ilerlemektedirler.

Ekonomik ve coğrafi bir terim olarak gelişmiş ülkelerden bir kademe geride yer alan ve dünyanın çoğu ülkesinin değerlendirildiği kategoridir. Bu ülkelerde sanayileşme adına yoğunluk mevcuttur. Ve sanayisinden dolayı köyden kente göç oranı büyük bir kısmı fazlası ile artış göstermektedir. Eğitim sisteminde yapılan yenilikler ve sağlık alanında gelişmeler söz konusunda olabilir gelmişte olan ülkeler için Siyaset ve hukuk alanında da gelişmeler yaşanabilir. Şehirlerde hastane, okul, adliye gibi kamu kuruluşları gibi daha gelişmiş bir şekilde hizmet vermektedirler. İnşaat sektörlerinde hızlı adımlar ile ilerlemeler daha çok söz konusu ola bilir. Bu ülkelerde doğum oranında azalma ve ortalama yaşam süresinde artış olmaktadır. Hızlı bir kentleşme ve ulaşım alanında gelişmelerde yoğun bir şekilde olmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde gelişmiş ülkelere göre daha düşük bir yaşam standardı, tam olarak gelişmemiş bir sanayi alt yapısı ve görece daha düşük insani gelişim endeksi mevcuttur. İthalat ve ihracat bakımından daha güçlü bir yapıya doğru ilerlemektedirler. Gelişmekte olan ülkelere G20'de denilebilir. Aslında söylemek gerekirse gelişmekte olan ülkelerin ekonomi ve diğer açılardan bakmamız gerekir Örneğin:Ülkenin sağlık durumu, eğitim durumu, teknolojik gelişimi, ulaşımı, hukuku gibi birçok faktörü olmaktadır. En önemli etken kişi başına düşen yıllık gelir miktarıdır. Bu miktarlar ülkede yaşayan vatandaşların ortalama gelir seviyesi düzeyini de belirlemektedir.

Ülkelerin gelişmişlik düzeylerine göre ithalat ve ihraçat edilen ürünleri

Gelişmekte olan ülkeler ürettikleri teknoloji sayesinde değerli ürünleri alıp satmaya bakarlar. Örneğin : Uçak, uydu, tıbbı cihazlar, ilaçlar gibi katma değeri çok yüksek düzeyde olan ürünleri alıp satırlar. Tarımsal verilerine bakıldığında genel olarak ve çoğunlukla yüksektir. Gelişmekte olan ülkelerin ekonomisi tarıma dayalı olduğundan dolayı yurt dışına çoğunlukla tarım ürünlerini ve hammaddeyi alıp satmaya bakarlar. Çünkü ülkeyi biraz daha geliştirmek ve ekonomik açıdan yüksek tutulması gerekir.

Ülkelerde tarım - çevre - ekonomi etkileşimi

Çevre sorunları, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde toplum güncel konuları arasında önemli ve öncelikli konular durumundadır. Gelişmiş ülkelerdeki hızlı girdi kullanımına dayalı tarım; toprak bozulması, pestisid kirliliği v.b. pek çok sorunlar yaratmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerin bir çoğunun ekonomileri, gelişmiş olanlara kıyasla bakıldığında temel endüstrilerine dayanmakta, nüfusun büyük bir bölümü de tarımla uğraşmaktadır. Dolayısıyla, gelişmekte olan ülkelerde, çevresel kaynakların bozulma potansiyeli, üretim yapısının tahrip ediciliği nedeniyle yüksektir. Endüstrileşmiş ülkelerde ise, çevre kalitesi ile ilgili konular daha çok insan sağlığı ve çevrenin estetik kalitesi açısından değerlendirilmektedir. Diğer taraftanda, gelişmekte olan ülkelerdeki sorun, hem insan sağlığı ve üretkenlikle ilgili hem de doğal kaynakların gelecekteki üretkenliğinin tahribi ile ilgili olmasıdır. Bu nedenle, tarım, çevre ve ekonomi birbirini tamamlayan konular olarak ele almaktayız.

Ülkelerin insani gelişme yönleri

Gelişmekte olan ülke yönleri aslında buna İnsani Gelişme Endeksi’de denile bilir. Şöyle bakmamız gerekir ise Ekomik Gelir düzeyinin yanında sağlık ve bilgi de temel ilke olarakta görüle bilir. Bir ülkenin gelişmişliğini en önemli özelliklerinden birisi de aslında insani gelişme endeksidir.

Ülkelerin özellikleri

1. Gelir dağılımı dengesizdir.
2. Kişi başına düşen millî gelir düşüktür.
3. Nüfusun büyük bir bölümü tarım sektöründe istihdam edilmiştir.
4. Nüfus artış hızı yüksektir.
5. Sağlık ve eğitim hizmetleri yetersizdir.
6. Altyapı yetersizdir.
7. Tarımda ilkel yöntemler kullanılır.
8. Araştırma geliştirme faaliyetlerine ayrılan kaynak düşüktür.
9. Doğum ve ölüm oranları yüksektir.
10. Kırsal nüfus fazladır.
11. Nitelikli iş gücü azdır.
12. Okuryazarlık oranı düşüktür.
13. Teknolojik imkânlar azdır.
14. Toplumun geneli geniş ailelerden oluşur.

Ülkelerin sıralaması

G20 ülkeleri şu şekildedir; Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Arjantin, Avustralya, Brezilya, Çin, Endonezya, Fransa, Güney Afrika, Güney Kore, Hindistan, İngiltere, İtalya, Japonya, Kanada, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan gibi ülkelerdir. Türkiye ve Avrupa Birliği Komisyonu oluşdurmaktadırlar.

Ülkelerin teşvik edilmesi

Uluslararası ticarette az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelere çeşitli kolaylıklar sağlanması yoluyla bu ülkelerin kalkınmasının teşvik edilmesi önemli bir durumdur.Bunun için uluslararası anlaşmalarda gelişmekte olan ülkelere yönelik özel ve lehte çeşitli ayrıcalıklı muamele yolu görülmektedir. Gelişmekte olan ülkelerin yaşam standartlarının yükseltilmesi, ekonomik büyümelerinin teşvik edilmesi, bu ülkelerin özel ihtiyaçlarının dikkate alınması ve desteklenmesi modern uluslararası hukukun önemli prensipleri arasında olmuştur. DTÖ Anlaşması’nın giriş kısmı da gelişmekte olan ülkelerin ihtiyaçlarının dikkate alınmasının altını çizmemiz gerekir. Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin çıkarlarının daha fazla gözetilmesi, uluslararası ticarette ve yatırımlarda adaletin daha fazla sağlanması, bu ülkelerin kendi kaynaklarının idaresinde özgür olmaları, “yeni uluslararası ekonomik düzenin” itici güçleri arasında olmuştur. Bu amaçla, bu ülkelere yönelik doğrudan yardımlara ilave olarak uluslararası ticarette;

• Gümrük tarifelerinde tercihli muameleri
• Doğal kaynaklar için yeterli fiyatın sağlanması
• Belli bazı anlaşma yükümlülüklerinden geçici veya sürekli istisnalar
• Teknoloji transferi ve Özellikle en az gelişmiş ülkelerin borçlarının silinmesi gibi ülke ihtiyaçlarına göre özel muameleler yapılmaktadır.

Ülkerin Türkiye açısında gelişmişlik düzeyi

Bu konuda bir çok tartışmalar olmaktadır. Ama gerçekçi olmak gerekir ise Türkiye gelişmiş ülke statüsüne girmemektedir. Bu yüzden de Türkiye gelişmekte olan ülkeler arasında yer olabilir. Buna sebep olan bazı durumlar vardır. Bunun başlıca sebebi üretimin olmamasıdır. Örnek vermek gerekir olursak işlenmemiş olan madenleri yurtdışına ihracat ederek işlenmiş halini ithal etmektede olmamızdan kaynaklıdır. Devletimiz her ne kadar yenilikler içerisinde olsa dahi gelişmiş statüye geçebilmemiz için üretim oranını arttırmamız gerekmektedir, ve doğru orantılıda olarak ihracatımızı arttırmamız gerekmektedir.

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler karşılaştırılması

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin birçok yönden ve dolaylı yollardan birbirlerinden ayrılmaktadır. Görünürde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler olarak görülsede ikili bir ayrımdan bakmamız gerekir ve bu ülkerin bir biri ile olan ilişkilerinde birinci kısım, ikinci kısım ve üçüncü kısım toplumlar birbirlerinden ayrılır ve farklılıklar görülmektedir. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler kendi iç kısımlarında içlerinde birbirlerinden farklılıklar göstere bilir. Farklılıklar gösterdiği gibi aynı ülke içinde de hem gelişmiş olarak hem de gelişmekte olan kısım kısım bölgeler bulunmaktadırlar.

Bir ülkenin gelişmekte olduğunun birden çok göstergesi ola bilir o da işsizlik oranın ve kişi başına düşen milli gelirlerin çok önemli olduğunu bilmekteyiz ve kısım kısım olarak da görülmektedir. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin Birleşmiş Milletler gözünden bakmamız gerekirse ben şu şekilde tanımadım kendimce: Gelişmişlik seviyesinin belirtilmesi de genel olarak ve genellikle bakmamız gerekirse ülkelerin ekonomik özellikleri her ülkenin kendince değerlendirilir aslında. Birleşmiş Milletlerin yaptığı sıralamaya göre bakılır ise gelişmişlik seviyesine göre temel ölçüt olarak görülen kısım kişi başına düşen millî gelirleridir. Bu açıdan bakıldığında Buna göre kişi başına düşen millî gelirin 1.000 ile 10.000 dolar arasında olduğunu bilmekteyiz bu ülkeler gelişmekte olan ülkeler diye atlandırılır. 10.000 doların üzerinde olan ülkeler ise gelişmiş ülkeler olarak bilmekteyiz. Örnek vermemiz gerekirse şu şekilde örnek verelim. Aralarındaki farklar ne kadar bir birine yakın olmasına rağmen gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin bazı özelliklerinide sınıflandırma mümkündür. Bu farkların kültürü ve doğayı sorgulama biçimi gibi sadece sosyolojik farklar değil nesnel farklar da görülmektedir. Bu özelliklerede baktığımızda bir ülkenin gelişmişlik düzeyi hakkında kolaylıkla bilgi sahibi olabiliriz.