İçeriğe atla

Hüsnü Mübarek: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
İmmoBot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.045.675 değişiklik
k →‎Kaynakça: Kaynak etiketi düzenleniyor., değiştirildi: {{Kaynakça}} → {{kaynakça|30em}}
Görsel altı düzenlemeler yapıldı.
Etiketler: olası sayı vandalizmi Görsel Düzenleyici
1. satır: 1. satır:
{{Makam sahibi bilgi kutusu
{{Makam sahibi bilgi kutusu
|isim = Muhammed Hüsnü Said Mübarek <br />محمد حسني سيد مبارك
| isim = Hüsnü Mübarek <br />محمد حسني سيد مبارك
|resim = Hosni Mubarak ritratto.jpg
| resim = Hosni Mubarak ritratto.jpg
|makam = [[Mısır cumhurbaşkanları listesi|4.Mısır Cumhurbaşkanı]]
| makam = [[Mısır cumhurbaşkanları listesi|4.Mısır Cumhurbaşkanı]]
|başbakan = [[Ahmed Fuad Muhiddin]]<br/>[[Kemal Hasan Ali]]<br/>[[Ali Lütfi Mahmud]]<br/>[[Atıf Sıtkı]]<br/>[[Kemal Ganzuri]]<br/>[[Atif Ebeid]]<br/>[[Ahmed Nazif]]<br/>[[Ahmed Şefik]]
| başbakan = [[Ahmed Fuad Muhiddin]]<br/>[[Kemal Hasan Ali]]<br/>[[Ali Lütfi Mahmud]]<br/>[[Atıf Sıtkı]]<br/>[[Kemal Ganzuri]]<br/>[[Atif Ebeid]]<br/>[[Ahmed Nazif]]<br/>[[Ahmed Şefik]]
|başkanyardımcısı = [[Ömer Süleyman]]
| başkanyardımcısı = [[Ömer Süleyman]]
|dönembaşı = 14 Ekim 1981
| dönembaşı = 14 Ekim 1981
|dönemsonu = 11 Şubat 2011
| dönemsonu = 11 Şubat 2011
|öncegelen = [[Sufi Ebu Talib]] <small>(Geçici)</small>
| öncegelen = [[Sufi Ebu Talib]] <small>(Geçici)</small>
|sonragelen = [[Muhammed Hüseyin Tantavi]] <small>(Geçici)</small>
| sonragelen = [[Muhammed Hüseyin Tantavi]] <small>(Geçici)</small>
|makam1 = [[Mısır başbakanları listesi|Mısır Başbakanı]]
| makam1 = [[Mısır başbakanları listesi|Mısır Başbakanı]]
|başkan1 = [[Sufi Ebu Talib]] <small>(Geçici)</small>
| başkan1 = [[Sufi Ebu Talib]] <small>(Geçici)</small>
|dönembaşı1 = 7 Ekim 1981
| dönembaşı1 = 7 Ekim 1981
|dönemsonu1 = 2 Ocak 1982
| dönemsonu1 = 2 Ocak 1982
|öncegelen1 = [[Enver Sedat]]
| öncegelen1 = [[Enver Sedat]]
|sonragelen1 = [[Ahmed Fuad Muhiddin]]
| sonragelen1 = [[Ahmed Fuad Muhiddin]]
|makam2 = [[Mısır cumhurbaşkanı yardımcıları listesi|Mısır Cumhurbaşkanı Yardımcısı]]
| makam2 = [[Mısır cumhurbaşkanı yardımcıları listesi|Mısır Cumhurbaşkanı Yardımcısı]]
|başkan2 = [[Enver Sedat]]
| başkan2 = [[Enver Sedat]]
|dönembaşı2 = 16 Nisan 1975
| dönembaşı2 = 16 Nisan 1975
|dönemsonu2 = 14 Ekim 1981
| dönemsonu2 = 14 Ekim 1981
|öncegelen2 = [[Hüseyin eş-Şafi]]
| öncegelen2 = [[Hüseyin eş-Şafi]]
|sonragelen2 = [[Ömer Süleyman]]
| sonragelen2 = [[Ömer Süleyman]]
|makam3 = [[Bağlantısızlar Hareketi]] Genel Sekreteri
| makam3 = [[Bağlantısızlar Hareketi]] Genel Sekreteri
|dönembaşı3 = 16 Temmuz 2009
| dönembaşı3 = 16 Temmuz 2009
|dönemsonu3 = 11 Şubat 2011
| dönemsonu3 = 11 Şubat 2011
|öncegelen3 = [[Raúl Castro]]
| öncegelen3 = [[Raúl Castro]]
|sonragelen3 = [[Muhammed Hüseyin Tantavi]] <small>(Geçici)</small>
| sonragelen3 = [[Muhammed Hüseyin Tantavi]] <small>(Geçici)</small>
<!-- Kişisel Bilgiler -->
<!-- Kişisel Bilgiler -->| doğum_tarihi = {{doğum tarihi|1928|5|4}}
⚫
| doğum_yeri = [[Kafr-El Meselha]], [[Minufiye (il)|Minufiye]], [[Mısır Krallığı]]
|doğum_tarihi = {{doğum tarihi|1928|5|4}}
⚫
| ölüm_tarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|2020|2|25|1928|5|4}}
⚫
|doğum_yeri = [[Kafr-El Meselha]], [[Minufiye (il)|Minufiye]], [[Mısır Krallığı]]
⚫
| ölüm_yeri = [[Kahire]], [[Mısır]]
⚫
|ölüm_tarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|2020|2|25|1928|5|4}}
| doğum_adı = Muhammed Hüsnü Said Mübarek
⚫
|ölüm_yeri = [[Kahire]], [[Mısır]]
⚫
| partisi = [[Ulusal Demokrat Parti (Mısır)|Ulusal Demokrat Parti]]
|doğum_adı =
| eşi =
⚫
|partisi = [[Ulusal Demokrat Parti (Mısır)|Ulusal Demokrat Parti]]
⚫
| çocukları =
|eşi =
⚫
| ilişkiler =
⚫
|çocukları =
⚫
| yaşadığı_yer =
⚫
|ilişkiler =
⚫
| öğrenim =
⚫
|yaşadığı_yer =
⚫
| meslek = Asker, siyasetçi
⚫
|öğrenim =
⚫
| imza = Hosni Mubarak Signature.svg
⚫
|meslek = Asker, siyasetçi
⚫
| dini = [[Sünni İslam]]
⚫
|imza = Hosni Mubarak Signature.svg
⚫
| takma_adı =
⚫
|dini = [[Sünni İslam]]
⚫
| bağlılığı = [[Dosya:Flag of Egypt.svg|border|22px]] [[Mısır]]
⚫
|takma_adı =
⚫
| alanı =
⚫
|bağlılığı = [[Dosya:Flag of Egypt.svg|border|22px]] [[Mısır]]
⚫
| hizmetyılları = 1950-1975
⚫
|alanı =
⚫
| rütbesi = Hava Mareşali
⚫
|hizmetyılları = 1950-1975
| birimi = [[Dosya:Air Force Ensign of Egypt.svg|border|22px]] [[Mısır Hava Kuvvetleri]]
⚫
|rütbesi = Hava Mareşali
|birimi = [[Dosya:Air Force Ensign of Egypt.svg|border|22px]] [[Mısır Hava Kuvvetleri]]
| kumandaettiği = Kahire Batı Hava Üssü<br>Beni Suef Hava Üssü<br>[[Mısır Hava Akademisi]]<br>[[Mısır Hava Kuvvetleri]]
⚫
| savaşları =
|kumandaettiği = Kahire Batı Hava Üssü<br>Beni Suef Hava Üssü<br>[[Mısır Hava Akademisi]]<br>[[Mısır Hava Kuvvetleri]]
⚫
| ödüller =
⚫
|savaşları =
| resim_başlığı = Resmî portresi, 1985
⚫
|ödüller =
}}
}}
'''Muhammed Hüsnü Said Mübarek''' (4 Mayıs 1928, [[Minufiye (il)|Minufiye]] - 25 Şubat 2020, [[Kahire]]), [[Mısır]]lı [[asker]] ve [[siyasetçi]]. 1981-2011 yılları arasında 30 yı[[Mısır|l Mısır]]'ı yönetmiş, [[Mısır cumhurbaşkanı|Mısır Cumhurbaşkanlığı]] görevini üstlenmiştir. 2011'in Ocak ayında başlayan yaygın [[2011 Mısır Devrimi|halk gösterilerinden]] sonra, önce 10 Şubat 2011 tarihinde yetkilerini yardımcısı olan [[Ömer Süleyman]]'a devretti, ertesi gün de görevinden istifa etti.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.cnnturk.com/2011/dunya/02/11/ve.husnu.mubarek.istifa.etti/606410.0/index.html |başlık=Ve Hüsnü Mübarek istifa etti |erişimtarihi=23 Şubat 2011 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20110214065429/http://www.cnnturk.com/2011/dunya/02/11/ve.husnu.mubarek.istifa.etti/606410.0/index.html |arşivtarihi=14 Şubat 2011 |ölüurl=hayır }}</ref>
'''Muhammed Hüsnü Said Mübarek''' (4 Mayıs 1928, [[Minufiye (il)|Minufiye]] - 25 Şubat 2020, [[Kahire]]), [[Mısır]]lı [[asker]] ve [[siyasetçi]]. 1981-2011 yılları arasında 30 yı[[Mısır|l Mısır]]'ı yönetmiş, [[Mısır cumhurbaşkanı|Mısır Cumhurbaşkanlığı]] görevini üstlenmiştir. 2011'in Ocak ayında başlayan yaygın [[2011 Mısır Devrimi|halk gösterilerinden]] sonra, önce 10 Şubat 2011 tarihinde yetkilerini yardımcısı olan [[Ömer Süleyman]]'a devretti, ertesi gün de görevinden istifa etti.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.cnnturk.com/2011/dunya/02/11/ve.husnu.mubarek.istifa.etti/606410.0/index.html |başlık=Ve Hüsnü Mübarek istifa etti |erişimtarihi=23 Şubat 2011 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20110214065429/http://www.cnnturk.com/2011/dunya/02/11/ve.husnu.mubarek.istifa.etti/606410.0/index.html |arşivtarihi=14 Şubat 2011 |ölüurl=hayır }}</ref>

Sayfanın 15.55, 9 Ocak 2024 tarihindeki hâli

Hüsnü Mübarek
محمد حسني سيد مبارك
Resmî portresi, 1985
4.Mısır Cumhurbaşkanı
Görev süresi
14 Ekim 1981 - 11 Şubat 2011
Başbakan Ahmed Fuad Muhiddin
Kemal Hasan Ali
Ali Lütfi Mahmud
Atıf Sıtkı
Kemal Ganzuri
Atif Ebeid
Ahmed Nazif
Ahmed Şefik
Başkan Yardımcısı Ömer Süleyman
Yerine geldiği Sufi Ebu Talib (Geçici)
Yerine gelen Muhammed Hüseyin Tantavi (Geçici)
Mısır Başbakanı
Görev süresi
7 Ekim 1981 - 2 Ocak 1982
Başkan Sufi Ebu Talib (Geçici)
Yerine geldiği Enver Sedat
Yerine gelen Ahmed Fuad Muhiddin
Mısır Cumhurbaşkanı Yardımcısı
Görev süresi
16 Nisan 1975 - 14 Ekim 1981
Başkan Enver Sedat
Yerine geldiği Hüseyin eş-Şafi
Yerine gelen Ömer Süleyman
Bağlantısızlar Hareketi Genel Sekreteri
Görev süresi
16 Temmuz 2009 - 11 Şubat 2011
Yerine geldiği Raúl Castro
Yerine gelen Muhammed Hüseyin Tantavi (Geçici)
Kişisel bilgiler
Doğum Muhammed Hüsnü Said Mübarek
4 Mayıs 1928(1928-05-04)
Kafr-El Meselha, Minufiye, Mısır Krallığı
Ölüm 25 Şubat 2020 (91 yaşında)
Kahire, Mısır
Partisi Ulusal Demokrat Parti
Mesleği Asker, siyasetçi
Dini Sünni İslam
İmzası
Askerî hizmeti
Bağlılığı Mısır
Hizmet yılları 1950-1975
Rütbesi Hava Mareşali
Birimi Mısır Hava Kuvvetleri
Komutası Kahire Batı Hava Üssü
Beni Suef Hava Üssü
Mısır Hava Akademisi
Mısır Hava Kuvvetleri

Muhammed Hüsnü Said Mübarek (4 Mayıs 1928, Minufiye - 25 Şubat 2020, Kahire), Mısırlı asker ve siyasetçi. 1981-2011 yılları arasında 30 yıl Mısır'ı yönetmiş, Mısır Cumhurbaşkanlığı görevini üstlenmiştir. 2011'in Ocak ayında başlayan yaygın halk gösterilerinden sonra, önce 10 Şubat 2011 tarihinde yetkilerini yardımcısı olan Ömer Süleyman'a devretti, ertesi gün de görevinden istifa etti.[1]

Kahire'deki Mısır Askerî Akademisi'ni (1949) ve Bilbays'taki Havacılık Akademisi'ni bitirdi (1950). Sovyetler Birliği'nde ileri uçuş ve bombardıman teknikleri konusunda öğrenim gördü. Mısır Hava Kuvvetleri'nde çeşitli görevler üstlendikten sonra 1966-69 arasında Hava Akademisi komutanlığını yürüttü. 1972'de Enver Sedat tarafından hava kuvvetleri komutanlığına getirildi. Ekim 1973'te İsrail'le yapılan Yom Kippur Savaşı'nın ilk günlerinde Mısır Hava Kuvvetleri'nin elde ettiği başarılarda önemli rol oynadı. Ertesi yıl mareşal oldu.

Nisan 1975'te devlet başkanı yardımcılığına atandı. Fas, Cezayir ve Moritanya arasında Batı Sahra'nın (İspanyol Sahrası) geleceğiyle ilgili anlaşmazlıkta arabuluculuk yaptı.

Mübarek, Mısır Cumhurbaşkanlığı döneminde de çokça kez İsrail-Filistin gerilimlerinde arabuluculuk rolünü üstlendi.

Devlet başkanlığı

6 Ekim 1981'de Enver Sedat'ın bir suikast sonucunda öldürülmesi üzerine devlet başkanı oldu. Bu görevde öteki Arap ülkeleriyle ilişkileri geliştirmeye çalıştı. 1982'de Lübnan'ı işgal eden İsrail'le yakınlaşma politikasından uzaklaştı. 1987'de altı yıllık ikinci bir dönem için, oyların yüzde 97'sini alarak devlet başkanlığına yeniden seçildi. 1989'da, Enver Sedat döneminde İsrail'le yaptığı barış antlaşması yüzünden Arap Birliği'nden çıkarılmış olan Mısır tekrar birliğe kabul edildi, merkezi de Kahire'ye taşındı.

1990-91'deki Körfez Bunalımı ve onu izleyen Körfez Savaşı sırasında Arap ülkeleri, İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü arasında başlıca aracı işlevini üstlendi. Suudi Arabistan'ın, uluslararası kuvvetlerin desteğine başvuru kararının desteklenmesinde öteki Arap ülkelerine öncülük etti.

Enver Sedat'a yapılan suikastın ardından Mısır Devlet Başkanlığına ve Ulusal Demokratik Parti'nin liderliğine seçilen Mübarek; 1987, 1993, 1999 ve 2005 yıllarında yapılan ve muhalefetin katılımının kısıtlandığı seçimlerde arka arkaya dört kez göreve seçildi.

26 Haziran 1995'te, Afrika Birliği Örgütü Zirvesi için gerçekleştirdiği Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa seyahati sırasında kendisine suikast girişiminde bulunuldu. İstihbarat raporlarına göre girişim, el-Kaide ile birlikte hareket eden ve Mısır'da faaliyet gösteren İslam Cemaati ile Mısır İslam Cihadı tarafından gerçekleştirilmiş ve Sudan hükûmeti ile ülkenin istihbarat servisleri tarafından desteklenmişti.[2]

Protestolar ve istifası

2011 yılında Tunus'ta başlayan Arap dünyası protestolarının 25 Ocak 2011'de Mısır'da da başlaması üzerine 10 Şubat 2011'de yetkilerinin çoğunu yardımcısı Ömer Süleyman'a devretti, 11 Şubat 2011'de ise görevini orduya ve anayasa mahkemesine devrederek istifa etti. İstifa ettikten kısa bir süre sonra tutuklandı ve yargılanmaya başlandı. Bir süre idamla yargılanmıştır.[3] 2 Haziran 2012 günü yardımcısı ile birlikte ömür boyu hapis cezasına çarptırılmış, oğulları ile yargılanan birkaç kişi ise beraat etmiştir.[4] Kısa süre sonra Mübarek'in idam edilmesini isteyen göstericiler, Mübarek'in yargılandığı mahkeme önünde polisle çatışmışlardır.[5] Yaşanan gelişmeler üzerine Mübarek depresyona girmiştir.[6]

Mısır'ın en üst düzeydeki temyiz mahkemesi tarafından 2 Mart 2017'de hakkında beraat kararı verildi.[7] 24 Mart 2017'de serbest bırakıldı.[8]

Cumhurbaşkanlığının ardından dünyadaki çeşitli medya kaynakları, Mübarek'in başkanlık süresince 70 milyar dolar civarı servet elde ettiğini iddia etmiştir.

Ölümü

Hüsnü Mübarek 25 Şubat 2020’de başkent Kahire’deki Kahire askerî hastanesinde, 91 yaşında yaşamını yitirdi.[9] Kahire'nin dışındaki bir aile mezarlığında askerî cenaze töreni düzenlendi.[10]

Kaynakça

  1. ^ "Ve Hüsnü Mübarek istifa etti". 14 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2011. 
  2. ^ Wright, Lawrence (2006). The Looming Tower (İngilizce). Alfred A. Knopf. ss. 13-131. ISBN 1-4000-3084-6. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2016. 
  3. ^ Mübarek, idamla yargılanacak![ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ "Mübarek müebbet hapse mahkûm oldu". 5 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2012. 
  5. ^ "Mübarek'e müebbet Mısır'ı karıştırdı". 6 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2012. 
  6. ^ "Mübarek'in sağlığı bozuldu". 10 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2012. 
  7. ^ "Egypt's Hosni Mubarak acquitted over 2011 protester deaths". 3 Mart 2017. 20 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2017. 
  8. ^ "Egypt's Hosni Mubarak freed after six years in detention". BBC News (İngilizce). 24 Mart 2017. 24 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2017. 
  9. ^ "Devrik Mısır lideri Mübarek 91 yaşında öldü". Sputnik. 25 Şubat 2020. 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2020. 
  10. ^ Ruth Michaelson (26 Şubat 2020). "Hosni Mubarak buried with full military honours". The Guardian. 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2020. 
Askerî görevi
Önce gelen
Yahya Salih el-Aydaros 		Mısır Hava Akademisi Müdürü
1967–1969 		Sonra gelen
Mahmud Şakir
Önce gelen
Ali Mustafa Bağdadi 		Mısır Hava Kuvvetleri Komutanı
1972–1975
Siyasi görevi
Boş
Başka isim ile kullanılan makam
Hüseyin eş-Şafi 		Mısır Cumhurbaşkanı Yardımcısı
1975–1981 		Boş
Sonraki tarafından düzenlenen makam
Ömer Süleyman
Önce gelen
Enver Sedat 		Mısır Başbakanı
1981–1982 		Sonra gelen
Ahmed Fuad Muhiddin
Önce gelen
Sufi Ebu Talib
Şablon:Sküçük 		Mısır Cumhurbaşkanı
1981–2011 		Sonra gelen
Muhammed Mursi
Parti siyasi görevi
Önce gelen
Enver Sedat 		Ulusal Demokrat Parti Başkanı
1982–2011 		Sonra gelen
Ahmed Şefik
Diplomatik görevi
Önce gelen
Moussa Traoré 		Afrika Birliği Örgütü Başkanı
1989–1990 		Sonra gelen
Yoweri Museveni
Önce gelen
Abdou Diouf 		Afrika Birliği Örgütü Başkanı
1993–1994 		Sonra gelen
Zeynel Abidin bin Ali
Önce gelen
Raúl Castro 		Bağlantısızlar Hareketi Genel Sekreteri
2009–2011 		Sonra gelen
Muhammed Hüseyin Tantavi
Geçici
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hüsnü_Mübarek&oldid=31168798" sayfasından alınmıştır